Friday, September 27, 2013

គណបក្ស​ប្រឆាំង​ចង់ចរចា តែមិនទាន់កំណត់ថ្ងៃ

លោក នាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និង លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅរដ្ឋសភា ថ្ងៃទី១៦ កញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣ RFI/Siv Channa
 លោក នាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និង លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅរដ្ឋសភា ថ្ងៃទី១៦ កញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣ (RFI/Siv Channa)
27-09-2013
ដោយ ស៊ុន មេសា
RFI
ក្រោយ​ការ​ប្រកាស​បើក​ការ​ចរចា​ជាមួយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​សា​ ជាថ្មី រហូត​មក​ដល់​ថ្ងៃ​សុក្រ ទី២៧ កញ្ញា​នេះ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​មិនទាន់​បាន​កំណត់​ថ្ងៃ​ចរចា​ជាមួយ​គណបក្សកាន់​អំណាច​នៅឡើយ ​ទេ។ យ៉ាង​ណាក៏ដោយ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នៅតែ​ប្រកាន់​គោលជំហរ​នៃរ​បៀ​បវីរៈ​ពីរ​ចំណុច​ជាមួយ​ គណបក្ស​កាន់អំណាច គឺ​ស្វែងរក​យុត្តិធម៌​ជូន​ម្ចាស់ឆ្នោត និង​យន្តការ​ស្វែងរក​តុល្យភាព​អំណាច​រវាង​គណបក្ស​ទាំងពីរ​នៅក្នុង​សភាជាតិ។
គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ របស់​លោក សម រង្ស៊ី និង លោក​កឹម សុខា នៅ​មិនទាន់​កំណត់​ថ្ងៃ​ចរចា​ជាមួយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ឱ្យ​ជាក់​លាក់ ដើម្បី​បិទ​បញ្ចប់​វិបត្តិ​នយោបាយ​ដែល​កំពុង​អូស​បន្លាយ​ក្រោយ​ការបោះឆ្នោត​ នៅ​ឡើយ​ទេ។ នេះ​បើតាម​លោក យ៉ែម បុញ្ញា​ឫទ្ធិ អ្នកនាំពាក្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​ថ្លែងប្រាប់​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរជាតិ​នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ​នេះ។
អ្នក​នាំពាក្យ​រូបនេះ​​បន្តថា បើទោះបីជា​នៅ​មិនទាន់​កំណត់​បាន​ថ្ងៃ​ចរចា​សាជាថ្មី​ជាមួយ​បក្ស​កាន់​អំណាច​ ​ក៏ដោយ ប៉ុន្តែ​គណ​បក្ស​ប្រឆាំង​មួយ​នេះ មាន​របៀប​វីរៈ​សំខាន់​ពីរ​សម្រាប់​ការ​ការចរចា​​ជាមួយ​គណបក្សកាន់អំណាច​ រួចទៅហើយ។ របៀប​វារៈ​ទាំងពីរ​នោះ​គឺ ទី១ ការស្វែង​រក​​យុត្តិធម៌​​ជូន​ម្ចាស់ឆ្នោត និង​កំណែទម្រង់​តុល្យភាព​នៃ​អំណាច​ក្នុងការ​ដឹកនាំ​នៅក្នុងរ​ដ្ឋ​សភាជាតិ។ មន្ត្រី​អ្នកនាំពាក្យ​រូបនេះ​ពន្យល់ថា ចំនុច​ទាំងពីរ​នេះ​នឹង​អាច​ការពារ​បាន​នូវ​ប្រសិទ្ធភាព​​នៃ​ការដឹកនាំ​ ប្រទេស រួមទាំង​ការ​កំណែទម្រង់​ប្រព័ន្ធ​បោះឆ្នោត​ដោយ​តម្លាភាព​និង​យុត្តិធម៌។
មន្ត្រី​កា​រិ​យា​ល័យ​នយោបាយ​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក ជាម យៀប បាន​បញ្ជាក់ថា​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ​គឺ​នៅតែ​រង់ចាំ​ការចរចា​ជាមួយ​ គណបក្ស​​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ជា​ដដែល។ ហើយ​គណ​បក្ស​​កាន់អំណាច​មួយ​នេះ នឹង​នៅតែ​ផ្តល់​តំណែង​អនុប្រធាន​មួយ​រដ្ឋសភា​មួយកន្លែង និង​តំណែង​ប្រធាន​គណៈកម្មការ​ចំនួន៤ រួមទាំង​អនុប្រធាន​គណៈកម្មការ៥ ​ឱ្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ដដែល។ ហើយ​លោក​ថា គណ​បក្ស​​ប្រឆាំង​ចាំបាច់​ត្រូវ​ចូល​សច្ចាប្រណិធាន​ក្នុង​ព្រះបរមរាជវាំង​ ជាមុន​សិន។ ប៉ុន្តែ​អ្នកនាំពាក្យ​គណ​បក្ស​​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក​យ៉ែម បុញ្ញាឫ​ទ្ធិ បាន​អះអាងថា គណបក្សប្រឆាំង​ចាំបាច់​ចរចា​ជាមួយ​គណបក្សកាន់អំណាច​ជាមុនសិន​ទើប​ចូល​ស្បថ​ ជា​ក្រោយ។
គួរ​រំលឹក​​ថា ការប្រកាស​ឱ្យមាន​យន្តការ​ចរចា​ជាមួយ​គណបក្សកាន់អំណាច និង​ប្រកាស​​ពិចារណា​ទទួលយក​អាសនៈ​ក្នុង​សភា​ដែល​លោក សម រង្ស៊ី ប្រធាន​គណ​បក្ស​​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​ប្រកាស​កាលពី​ថ្ងៃ​ម្សិលមិញ គឺជា​របត់១៨០ ដឺ​ក្រេ ដែល​ប្រធាន​គណ​កប្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​រូបនេះ បានប្រកាសថា​ក្នុង​ស​ន្និ​សីទ​កាសែត​កាលពី​ថ្ងៃ​ពុធ​ថា មិន​ទទួលស្គាល់​សោះឡើយ​រដ្ឋាភិបាល និង​សភា​អាណត្តិ​ទី៥ របស់លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ហ៊ុន សែន។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការចរចា​រវាង​គណ​បក្ស​ទាំងពីរ​មិនទាន់​កើតឡើង​ក៏ដោយ ក៏​នេះ​គឺជា​ការបន្ទន់​ឥរិយាបថ​ ដើម្បី​ឈានទៅ​បិទ​បញ្ចប់​វិ​ប​ត្តិ​នយោបាយ​ នៅ​កម្ពុជា​ក្រោយ​ការបោះឆ្នោត​ដែរ៕

សុបិន និងការពិត ភាគ១ ដោយ វ៉ាន់ឌី កាអុន

សុបិន និងការពិត ភាគ២ ដោយ វ៉ាន់ឌី កាអុន

គោលជំហរចុងក្រោយរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ [បទសម្ភាសន៍VOA]

លោក ទៀ បាញ់ ព្រមាន​បង្ក្រាប​កូដកម្ម​បក្ស​ប្រឆាំង

130927_05b 
លោក​ទៀ បាញ់​​ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​ពិធី​​កាល​ពី​ម្សិល​មិញ​។ រូបថត ផា លីណា
Friday, 27 September 2013
វង្ស សុខេង
The Phnom Penh Post
ភ្នំពេញៈ លោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋ​មន្រ្តី ការពារ​ជាតិ បាន​ថ្លែង​កាល​ពី​ម្សិលមិញ​ថា កង​យោធពល​ខេមរ​ភូមិន្ទ ត្រៀម​ជា​ស្រេច​ដើម្បី​ការពារ​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​របស់​ព្រះ​រាជាណាចក្រ​កម្ពុជា ប្រសិន​បើ​ការ​ធ្វើ​កូដកម្ម​ជា​ទូទៅ​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ។
លោក ឧត្តម​សេនីយ៍ ទៀ បាញ់ បាន​ថ្លែង​សុន្ទរកថា ទៅ​កាន់​មន្រ្តី​ក្នុង​ពិធី​ផ្ទេរ​តំណែង​នៅ​ក្រសួង សង្គមកិច្ច​កាល​ពី​ម្សិលមិញ​ថា៖ «កូដកម្ម​ទូទាំង​ប្រទេស ឬ​មហា​បាតុកម្ម ត្រូវ​ធ្វើ​ឡើង​ក្រោម​ក្រប​ខ័ណ្ឌ​ច្បាប់ ហើយ​វា​មិន​អាច​ទៅ​រួច​ទេ ប្រសិន​បើ​កូដកម្ម​មិន​ស្ថិត​ក្រោម​ក្រប​ខណ្ឌ​នៃ​ច្បាប់​នោះ។ មិន​គំរាម​ទេ​ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​មើល​ចេតនា [របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ] ចង់​បំផ្លាញ​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ»។
លោក​បាន​បន្ត​ថា៖ «ខ្ញុំ​និយាយ​ឲ្យ​ចំ​ពេល​នេះ គ្មាន​អ្នក​ណា​អាច​បំផ្លាញ​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​បាន​ទេ ហើយ​កង​កម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ ត្រៀម​ជា​ស្រេច​នៅ​ភ្នំពេញ»។
កាល​ពី​ថ្ងៃ​ពុធ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​គំរាម​អំពាវនាវ ឲ្យ​ធ្វើ​កូដកម្ម​ទូទាំង​ប្រទេស។ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ក៏​បាន​ហៅ​រដ្ឋសភា និង​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ទើប​បង្កើត​ថ្មី ដោយ​ឯក​បក្ស​ថា មិន​ស្រប​ច្បាប់ បន្ទាប់​ពី​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ស្ថាប័ន​ជាតិ​កំពូល ទាំង​ពីរ សម្រាប់​អាណតិ្ត​ថ្មី ដែល​ធ្វើ​ឡើង​កាល​ពី​ថ្ងៃ​អង្គារ ដោយ​គ្មាន​វត្តមាន​របស់​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ទាំង ៥៥ រូប​។ គណបក្ស​ប្រឆាំង បាន​ធ្វើ​ពហិការ​ការ​បើក​កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​លើក​ដំបូង កាល​ពី​ថ្ងៃ ចន្ទ ជា​ការ​តវ៉ា ជំទាស់​ទៅ​នឹង​គណបក្ស​ប្រជាជន ដែល​មិន​ព្រម​ចូល​រួម​បង្កើត​គណកម្មា​ឯករាជ្យ​មួយ ដើម្បី​ធ្វើ​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ទៅ​លើ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៅ​ក្នុង​ការ​ បោះឆ្នោត។
លោក​ឧត្តម សេនីយ៍ ទៀ បាញ់ បាន​ថ្លែង​កាល​ពី​ម្សិលមិញ​ថា ការ​គំរាម​ធ្វើ​កូដកម្ម​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ដែល​ពួកគេ​បាន​សន្យា​ថា ធ្វើ​មួយ​ថ្ងៃ​នោះ គឺ​មាន​បំណង​យ៉ាង​ច្បាស់​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ។
លោក​បាន​បញ្ជាក់​ថា៖ «វា​ពិបាក​យល់​ថា គណបក្ស​មួយ ដែល​គោរព​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​យ៉ាង​ពេញ​លេញ អាច​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ខុស​មិន​ស្រប​ច្បាប់​នោះ»។
យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ​មួយ​ចំនួន រួម​ទាំង​លោក បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បាន​ចាត់​ទុក​ការ​បើក​ប្រជុំ​សភា​លើក​ដំបូង​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ ដែល​មាន​តែ​អ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ​មក​ពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​ចំនួន ៦៨ រូប​នោះ ថា​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​ខុស​ទៅ​នឹង​គោល​ការណ៍​ច្បាប់​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ដែល​បាន​ចែង​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​ប្រកាន់​យក​របប​ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរី ពហុបក្ស ប៉ុន្តែ​កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​បែរ​ជា​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដោយ​ឯក​បក្ស​ទៅ​វិញ៕ TK

ក្រុម​កម្មករ​រោងចក្រ SL ផ្ទុះ​ការ​តវ៉ា​សារ​ជាថ្មី​ទៀត

sl1sl2
ក្រុមសមត្ថកិច្ចជាច្រើនរយនាក់ និងក្រុមកម្មកររោងចក្រ ប្រឈម​មុខ​ដាក់​គ្នា ពេល​កម្មករ​ចង់​ហែរ​ក្បួន ទោះ​ជា​យ៉ាង​ក៏​ដោយ​មិន​មាន​សេចក្តី​រាយ​ការណ៍​ថា​ មាន​ការ​រង​របួស​ឡើយ។ រូបថត ហេង ជីវ័ន
Friday, 27 September 2013
លាង ផាន់ណារ៉ា
The Phnom Penh Post
ភ្នំពេញៈ កម្មករ កម្មការិនី​រោងចក្រ SL នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​សុក្រ​នេះ​បាន​ប្រមូល​ផ្តុំ​គ្នា តវ៉ា​ស្វែង​រក​ដំណោះ​ស្រាយ​ឲ្យ​ពួកគេ​សារជា​ថ្មី និង​មាន​បំណង​ចង់​ដង្ហែ​ក្បួន ទៅ​ដាក់​ញត្តិ​នៅ​ខុទ្ទកាល័យ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ហ៊ុន សែន ដើម្បី​ស្នើ​សុំ​កិច្ច​អន្តរាគមន៍។
ប៉ុន្តែ​ការ​ដង្ហែរ​ក្បួន​នោះ ត្រូវ​បាន​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច​ជា​ច្រើន​នាក់​រារាំង មិន​ឲ្យ​មាន​ការ​ដង្ហែ​ក្បួន ដែល​ស្ថិត​នៅ​តាម​ផ្លូវ​៣៧១ ត្រង់​ភូមិ​ក្បាល​ទំនប់ សង្កាត់​បឹង​ទំពុន ខណ្ឌ​មាន​ជ័យ។ យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ សមត្ថកិច្ច និង​តំណាង​ក្រុម​កម្មករ បាន​ធ្វើ​ការ​ចរចា​គ្នា និង បាន​ព្រម​ព្រៀង​គ្នា​ឲ្យ​តែ​តំណាង​កម្មករ ត្រឹម​៣០​នាក់ ទៅ​កាន់​ខុទ្ទកាល័យ​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ដើម្បី​ដាក់​ញ្ញាតិ​ប៉ុណ្ណោះ។
កូដកម្ម​​ប៉ុន្មាន​សប្តា​ហ៍នេះ​​​ បាន​ក្លាយ​ជា​អំពើ​ហិង្សា កាល​ពី​រសៀល​ថ្ងៃ​សៅរ៍​សប្តាហ៍​មុន ដោយ​កង​រាជ​អាវុធ​ហត្ថ​​ ដែល​គេ​ជួល​ឲ្យ​មក​យាម​​រោង​ចក្រ​កាត់​ដេរ បាន​បាញ់​កាំ​ភ្លើង​​​​ខាង​ក្នុង​អគារ និង​បង្ក​របួស​ធ្ងន់​ធ្ងរ ​ដល់​បុរស​ម្នាក់​ និង​កម្មករ​ប្រមាណ ១០​ នាក់​ផ្សេង​ទៀត​។
សូមបញ្ជាក់ថា កម្មកររាប់​ពាន់​នាក់​នោះ បាន​ធ្វើ​ការ​តវ៉ា​ទាមទារ ១១ ចំណុច ពី​រោងចក្រ​កាត់​ដេរ SL ហើយ​រោងចក្រ​នេះ បាន​យល់​ព្រម​ផ្តល់​ឲ្យ​តែ ៧ ចំណុច​ប៉ុណ្ណោះ នៅ​សល់ ៤ ចំណុច​ទៀត ដូចជា ការ​ស្នើ​បណ្ដេញ​លោក មាស សុថា ចេញ​ពី​រោងចក្រ ការ​ផ្ដល់​ប្រាក់​ចំនួន ៣ ដុល្លារ សម្រាប់​អាហារ​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ ការ​មិន​កាត់​ប្រាក់​ខែ​កម្មករ​ក្នុង​ពេល​តវ៉ា និង​ការ​តម្រូវ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន ទម្លាក់​ចោល​បណ្តឹង​នៅ​តុលាការ​ក្រុង។
កម្មករ​ជាច្រើន​ទៀត​កំពុង​ទាមទារ​ឲ្យ​កម្លាំង​កង​រាជ​អាវុធហត្ថ​ដែល​កំពុង​ឈរ​យាម​នៅ​រោងចក្រ SL ត្រូវ​តែ​ដក​ចេញ។
ដោយឡែក អ្នក​គ្រប់គ្រង​រោងចក្រ SL បាន​អះអាងប្រាប់ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍​កន្លង​មក​​ថា ដោយ​សារ​សកម្មភាព​ធ្វើ​កូដកម្ម​កំពុង​បន្ត​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​រោងចក្រ ទទួល​រង​ការ​ខាត​បង់​ជាង ១៣០ ០០០ ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​ដោយ​មាន​អ្នក​ទិញ​សំខាន់ៗ​កំពុង​ងាក​ចេញ​ពី​ ក្រុមហ៊ុន​ផលិត​សម្លៀកបំពាក់​ឈាន​មុខ​គេ​របស់​អាស៊ី​មួយ​នេះ។
ក្រុមហ៊ុន​យីហោ​អន្តរជាតិ H&M និង GAP បាន​កាត់​បន្ថយ​ការ​បញ្ជា​ទិញ​របស់​ខ្លួន ខណៈ​ក្រុមហ៊ុន Levi’s បាន​បញ្ឈប់​ការ​ទិញ​ពី​រោងចក្រ SL កាល​ពី ខែ​សីហា។

វិភាគ​៖​ តើ​លោក​ហ៊ុន សែន ឬ លោក​សម រង្ស៊ី ដែល​រំលោភ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញករណី​បង្កើត​សភាឯក​បក្ស​?​


លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន (ខាងឆ្វេង) និង​លោកសម រង្ស៊ី ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ
ចម្លងទុក

ថ្ងៃពុធ ទី25 ខែកញ្ញា ឆ្នាំ2013
ដោយ៖​ ពៅ មេត្តា​
VOD
សភា​អាណត្តិ​​ទី​៥ បាន​កើតឡើង​នៅ​ថ្ងៃទី​​២៤​ ខែ​​ក​ញ្ញា ​ឆ្នាំ​​២០១៣​។ ក្រោយ​ការ​បង្កើតសភា​​នោះ  លោក ហ៊ុន សែន អនុប្រធាន​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​​ទទួលបាន​តំណែង ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​បន្ត​ទៀត​នោះ លើកឡើងថា គណ​បក្ស​របស់​លោក​អនុវត្ត​តាម​រដ្ឋធម្ម​នុញ្ញ និង​គោរពតាម​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ ហើយ​ចោទ​ថា គណបក្ស​ប្រឆាំង​មិន​គោរព​​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ និង​​ព្រះ​មហាក្សត្រ ចំពោះ​​ការ​​មិន​​ចូលរួម​ប្រជុំ​សភា​។​
​ចំណែក​​លោក សម រង្ស៊ី ប្រធាន​​គណបក្ស​​សង្គ្រោះ​​ជាតិ ដែល​​បាន​​ដឹកនាំ​​បេក្ខជន​​ជាប់​​ឆ្នោត​របស់​ខ្លួន ​ទៅ​ខេត្តសៀមរាប នៅ​​ថ្ងៃ​​ប្រជុំ​​សភា​​នោះ ចោទ​គណបក្ស​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ថា​ធ្វើ​រដ្ឋប្រហា​រ​​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ ដោយ​បង្កើត​សភា​ដើម្បី​ផលប្រយោជន៍​បក្ខពួក មិន​ឆ្លុះបញ្ចាំង​​ពី​ផលប្រយោជន៍ ប្រជា​រាស្ត្រ និង​​ផលប្រយោជន៍​ជាតិ​។​
អ្នកស្រាវជ្រាវ​បញ្ហា​អភិវឌ្ឍន៍​សង្គម ​លោក កែម ឡី លើកឡើង​ថា ការបង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​​ដោយ​ឯក​បក្ស ​ជា​ការដើរ​ផ្ទុយ​ពី​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ ៖ “​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​យើង ឲ្យ​មាន​​ប្រទេស​​មួយ​​ដែល​​មាន​សេរី​ពហុបក្ស ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរី​ពហុបក្ស អញ្ជឹង​យើងក៏​មិន​បាន​ធ្វើទៅទៀត យើង​ប្រជុំ​ជា​ឯក​បក្ស ឥឡូវ​​បង្កើត​រដ្ឋសភា​ជា​ឯក​បក្ស បន្តិចទៀត បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​ជា​ឯក​បក្ស ទៅទៀត នេះ​ហើយ​សុទ្ធតែ​ជា​លក្ខណៈ ផ្ទុយ​ទៅ​និង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​”​។​
​ពាក្យ​ថា រំលោភ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញក្រោយ​ការបង្កើត​សភា​ត្រូវបានលោក សម រង្ស៊ី និងលោក ហ៊ុន សែន ជា​តួអង្គ​​សំខាន់ ក្នុង​គណបក្ស​ទាំងពីរ​ ដែល​ទទួល​បាន​​អាសនៈ ​ក្នុង​​រដ្ឋសភា​​បាន​​រុញ​ដាក់​គ្នា​ទៅវិញ​ទៅ​មក​។​
​លោក សម រង្ស៊ី សំអាង​​លើ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​​ត្រង់​មា​ត្រា​១​​ ចែងថា ប្រទេស​កម្ពុជា ជា​ព្រះរាជា​ណាចក្រ​​ដែល​​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ ទ្រង់​ប្រតិបត្តិ​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និង​តាម​​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​​សេរី​ពហុបក្ស​។ ចំណែក​មាត្រា​៧៦ ក៏​បាន​បញ្ជាក់​ដែរ​ថា សភា​មាន​សមាជិក​យ៉ាងតិច​ ១២០​រូប​។ ដូច្នេះ​ការបង្កើត​សភា ​ដែល​មាន​តែ​​គណបក្ស​​មួយ មាន​​សមាជិក​​តែ​៦៨​រូប​នោះ ត្រូវ​លោក សម រង្ស៊ី​ ហៅថាជា ​រដ្ឋប្រហារ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។​
​បើ​យើង​រំលឹក​ទៅ​ខាង​ដើម​បន្តិច​ គឺ​ចាប់​ក្រោយ​ការបោះ​ឆ្នោត​​ភ្លាម គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ទន្ទេញ​ស្ទើរ​​រត់មាត់​ គឺ​ទាមទារ​បង្កើត​គណៈកម្មកា​រឯក​រាជ្យ​​ស៊ើប​​អង្កេត ភាព​មិន​ប្រក្រតី ពេល​​បោះ​ឆ្នោត​​ដោយ​​គណបក្ស​​នេះ លើកឡើងថា មាន​​ការលួចបន្លំ​​សន្លឹក​ឆ្នោត​​ច្រើន​ នាំ​ឲ្យបាត់សំឡេង​គាំទ្រ​ពិត​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​។ ទន្ទឹម​នឹង​ការទាមទារ​បង្កើត​គណៈ​កម្ម​ការ​ឯករាជ្យ​នេះ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ក៏​ព្រមាន​ស្ទើរ​រាល់ថ្ងៃ​ដែរ​ថា នឹង​មិន​ចូលរួម​ប្រជុំ​សភា​លើក​ដំបូង​​ទេ ប្រសិន​បើ​មិន​មាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត ​ពី​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ពេល​បោះឆ្នោត ដើម្បី​រក​​យុត្តិធម៌ ជូនប្រជាពលរដ្ឋ​ជា​ម្ចាស់​ឆ្នោត​នោះ​។
​ចំណែក​លោក ហ៊ុន សែន វិញ អះអាងថា គណបក្ស​របស់​លោក​ គោរព​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​តាម​​មាត្រា​ ៨២​ថ្មី​ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ដែល​​ចែង​​ថា រដ្ឋសភា​បើក​សម័យ​ប្រជុំ​ដំបូង ៦០​ថ្ងៃ​យ៉ាងយូរ ក្រោយពេលបោះឆ្នោត តាម​ការប្រជុំ​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ​។ លោក ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​បញ្ជាក់ដែរ​ថា គណបក្សរបស់​លោក​ គោរព​តាម​ព្រះរាជសារ​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ ​ដែល​កោះ​ប្រជុំ​នៅថ្ងៃទី​២៣​ ខែ​កញ្ញា​។​
សម្រាប់​លោក​លោក កែម ឡី ធ្លាប់​លើក​ឡើង​ថា ការពន្យារពេល​ប្រជុំ​សភា ដើម្បីឲ្យ​អ្នក​នយោបាយ មាន​ពេល​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​សេសសល់​រួម​គ្នា រក​ឯកភាព​​ជា​មុន ដើម្បី​ផល​ប្រយោជន៍​ជាតិ​នោះ ​មិនមែន​ជា​ការខុសឆ្គង​។ លោក​បញ្ជាក់ថា បើ​ទំនាស់​នៅពេលនេះ មិន​ដោះស្រាយ​ឲ្យអស់​នោះ បញ្ហា​នៅ​​តែ​បន្ត​កើត​មាន​នៅ​អាណត្តិ​ក្រោយៗ​ទៀត​។​
រដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា​៨ ​ចែងថា ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះអង្គ​ទ្រង់​​ជា​និមិត្ត​រូប​​នៃ​​ឯកភាព​​ជាតិ និងនិរន្តរ​ភាព​ជាតិ​។ ចំណុច​នេះ​ ព្រះមហាក្សត្រ​អាច​ប្រើ​ព្រះ​រាជ​សិទ្ធិ​ពន្យារ​ពេល​កោះប្រជុំ​សភា ដើម្បី​ដោះស្រាយ​រក​ការឯកភាព​គ្នា ​រវាង​គ​ណ​បក្ស​ទាំងពីរ។​
​លោក ឡៅ ម៉ុង ហៃ អ្នកវិភាគ​​បញ្ហា​សង្គម​​មួយ​​រូប​​ហៅ​ការបង្កើត​​សភា ដោយ​ឯកបក្ស​នេះ​​ថា ជា​ការធ្វើឲ្យ​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ដែល​មាន​អាយុកាល​២០​ឆ្នាំ​នេះ ​ក្លាយ​​ជា​រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែល​មិន មានតម្លៃ ក្នុង​ការអនុវត្ត​របស់​អ្នកនយោបាយ​ ៖ “​យើង​មាន​ការខ្វះខាត​ច្រើន មែនទែនទៅ ដែល​ម្ភ៉ៃ​ឆ្នាំ​ក្រោយមក វា​លែង​មាន​ន័យ​អ្វី​ទាំងអស់ គឺ​ប្រព័ន្ធ​​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋ ប្រជា​ធិប​តេយ្យ សេរី ពហុបក្ស គោរព​​ច្បាប់ និង​គោរព​ទៅជា​ប្រព័ន្ធ​មួយ​ដែល​យើង​អាច​ថា ជា​ប្រព័ន្ធ បក្ខពួក គ្រួសារ អញ​និយម​ទៅ​”​។​
​ទោះ​យ៉ាងណា ​ក្រោយ​ការបង្កើត​សភា​ឯក​បក្ស​នេះ មន្ត្រី​អង្គ​ការ​​ស៊ីវិល​​ជាតិ​អន្តរជាតិ រួម​ទាំង​ទូត​អាមេរិក និង​ទូត​សហភាព​អឺរ៉ុប​ប្រចាំ​​កម្ពុជា មិន​បាន​ដេញ​ដោល​ថា អ្នកណា​ខុស អ្នក​ណា​ត្រូវ​ទេ គឺ​ពួកគេ​ជំរុញ​ឲ្យ​គណបក្ស ទាំង​ពីរ​ត្រូវ​ធ្វើការ​រួម​គ្នា ស៊ើបអង្កេត​ជុំវិញ​បញ្ហា​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៅពេល​បោះ​ឆ្នោត ដើម្បី​​ផល​ប្រយោជន៍​​ប្រជា​ពលរដ្ឋ និងផលប្រយោជន៍​សង្គម​​ជាតិ​​ជា​ធំ​៕
សូមសរសេរមកកាន់លោក ពៅ មេត្តា​ តាមរយៈ minpov@vodhotnews.com

សង្គមស៊ីវិលខកចិត្តចំពោះគោលនយោបាយថ្នាក់ជាតិដែលមិនដាក់បញ្ចូលសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន​


ថ្ងៃសុក្រ ទី27 ខែកញ្ញា ឆ្នាំ2013
ដោយ៖​ ជន ស្រីណុច និង អ៊ឹង ប៊ុនថន
VOD
សង្គមស៊ីវិលខកចិត្ត ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាណត្តិទី៥នេះ មានការកែទម្រង់ច្រើននៅក្នុងវិស័យផ្សេងៗ ប៉ុន្តែនៅក្នុងគោលនយោបាយ ថ្នាក់​ជាតិ​រួម​នោះ គេមិនឃើញមានដាក់ចេញពីការបង្កើតឲ្យមានច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាននោះទេ។
អ្នកសម្របសម្រួលបណ្តាញរួបរួម ដើម្បីគណនេយ្យភាពសង្គមអាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិក លោក សន ជ័យ មានប្រសាសន៍ នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រនេះថា បើ​ទោះបីជារាជរដ្ឋាភិបាលថ្មី អះអាងថា មានការកែទម្រង់ច្រើនដាក់ក្នុងគោលនយោបាយជាតិ ដែលមានកម្រាស់ប្រមាណជា៥០ទំព័រក៏ដោយ តែ​ច្បាប់​ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន មិនឃើញមានដាក់ទេ។ លោកបញ្ជាក់ថា ច្បាប់នេះជាគោលនយោបាយសំខាន់ ក្នុងការតាម​ដានសកម្មភាព​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រ​ទេស​ជាតិ។ លោកបន្តថា ប្រសិនបើសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានមិនត្រូវបានបើកចំហរទេ នោះការអភិវឌ្ឍន៍សង្គមក៏មិនអាចរីកចម្រើនដែរ ៖
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យ៉ង គឹមអេង យល់ថា ច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានជាកញ្ចក់​ឆ្លុះសកម្មភាព​ នៅក្នុងវិស័យផ្សេងៗ ដែលរដ្ឋាភិបាលអះអាងថានឹងធ្វើការកែប្រែ។ លោកបន្តថា ប្រសិនបើសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន​នៅតែមិនត្រូវបានបើកចំហរនោះវិ​ ស័យផ្សេងៗក៏មិនងាយនឹងរីកចម្រើនដែរ ៖
កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញានេះ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា(CCHR) បានដាក់អនុសាសន៍ទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាណត្តិថ្មី ក្នុងការបង្កើតប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​​ជាតិឯករាជ្យមួយ ដើម្បីធានាថាពលរដ្ឋទទួល បានព័ត៌មានពិតប្រាកដ និងធានាការបោះឆ្នោតប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរី និងយុត្តិធម៌។
ក្នុងការបើកកិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្រ្តីលើកដំបូង នៅសប្តាហ៍នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា ព័ត៌មានប្រៀបដូច​ជាអាហារមួយប្រភេទ​ដែល​មិន​អាច​ខ្វះបាននោះឡើយ៕
សូមសរសេរមកកាន់ កញ្ញា ជន ស្រីណុច តាមរយៈ chornsreynoch@vodhotnews.com

លោក សុរិយា ស៊ូ​ប៊ែ​ឌី សោកស្តាយ​ចំពោះ​ការបើក​សម័យប្រជុំ​នៃ​រដ្ឋសភា​នៅ​កម្ពុជា​​



លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែឌី អ្នករាយ​ការណ៍​ពិសេស​របស់​អង្គការ​​សហប្រជាជាតិប្រ​ចាំកម្ពុជា (រូបថតដោយ ពេជ្រ សុធារី)
ថ្ងៃពុធ ទី25 ខែកញ្ញា ឆ្នាំ2013
ដោយ៖​ ស៊ុន ណារិន
VOD
អ្នករាយការណ៍​ពិសេស​របស់​ អង្គការសហប្រជាជាតិ លោក សុរិយា ស៊ូ​ប៊ែ​ឌី កាលពី​ថ្ងៃ​អង្គារ សម្តែង​​ការសោកស្តាយ ដែល​សម័យប្រជុំ​នៃ​រដ្ឋសភា​នៅ​កម្ពុជា ត្រូវ​បាន​ប្រព្រឹត្តទៅ​ដោយ​មិន​មាន​ការចូលរួម​ពី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​។​
​លោក​សុរិយា ស៊ូ​ប៊ែ​ឌី ថែ្ល​ង​បែបនេះ​ទៅ​កាន់​ក្រុមប្រឹក្សា​​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ​​សហ​ប្រជា​ ជាតិ ខណៈ​​លោក​​រាយការណ៍​ពី​ស្ថានភាព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​។ លោក​មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋសភា ដែល​តំណាង​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​កម្ពុ​ជា​ពិតប្រាកដ គឺ​មាន​​សារៈ​សំខាន់ ដោយ​មាន​ការ​ចូល​រួម​​ពី​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ ដែល​​ទទួលបាន​សំឡេង​គាំទ្រ​ជា​អាសនៈ​។ លោក​បញ្ជាក់ថា លោក​សោក​​ស្តាយ ដែល​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ មិន​បាន​ឯកភាពគ្នា មុន​ការប្រជុំ​សភា​កាលពី​ថ្ងៃ​​ទី​២៣​​ខែ​​កញ្ញា និង​ដំណើរការ​ប្រជុំ​សភា ដោយ​ពុំ​មាន​ការចូលរួម​ពី​គណបក្ស​ប្រឆាំង​។ លោក​ជំរុញ​ឲ្យ​ភាគី​ទាំងពីរ បន្ត​ជជែក​គ្នា ដោយ​កុំឲ្យ​ស្ថាន​ភាព​​តាន​តឹង​​បន្ត​ទៀត​។
​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២៤​ខែ​​កញ្ញា ថ្លែងថា ការបើក​សម័យប្រជុំ​នៃ​រដ្ឋសភា​លើក​ដំបូង មិនមែន​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុង​រូបភាព​ជា​ចំណាប់​ខ្មាំង​​របស់​អ្នក​ណាមួយ​ទេ តែ​ធ្វើ​ឡើង​ស្រប​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​។ លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា ការប្រជុំ​សភា​នេះ គឺ​មិនមែន​ឯក​បក្ស​​ទេ គឺ​ដោយសារ​គណបក្ស​មួយ មិន​ចូលរួម​ប្រជុំ ហើយ​រដ្ឋសភា ក៏​មិន​បាន​បិទទ្វារ​សម័យប្រជុំ​ទេ​។​
​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ប្រកាស​ជា​ផ្លូវការ​ថា សភា ដែល​កើតឡើង គឺ​ជា​សភា​ឯក​បក្ស មិនមែន​តំណាងឲ្យ​ប្រជាជាតិ​ខ្មែរ​ទាំងមូល​ទេ​។ ​សេចក្តី​​ថ្លែង​ការណ៍​​របស់​គណបក្ស ចាត់ទុក​ការប្រជុំ​សភា​នេះ ផ្ទុយ​ទាំងស្រុង​ទៅនឹង​គោលការណ៍​​ប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស ហើយ​កំពុង​នាំ​ប្រទេស​ទៅ​កាន់​របប​ផ្តាច់ការ​សាជាថ្មី​។​
​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក សម រង្ស៊ី នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​នេះ ប្រកាសថា គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ មិន​ទ​ទទួលស្គាល់​ការរៀបចំ​ក្បាល​ម៉ាស៊ីន​រដ្ឋសភា និង​រដ្ឋាភិបាល និង​អំពាវនាវ​ឲ្យ​សង្គម​អន្តរជាតិ ថ្កោលទោស​ចំពោះ​ទង្វើ​ទាំងនេះ​។​ លោក​អំពាវនាវ​ឲ្យ​សហគមន៍​អន្តរ​ជាតិ ដែល​ជា​ហត្ថលេខី​ទីក្រុង​ប៉ារីស ថ្កោលទោស​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា  និង​កុំ​ទទួលស្គាល់​រដ្ឋាភិបាល ដែល​ខុសច្បាប់​។ លោក​ក៏​បាន​អំពាវ​នាវ​​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ធំៗ កុំ​ចុះហត្ថលេខា​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​​កម្ពុជា ព្រោះ​រដ្ឋាភិបាល និង​សភា មិន​តំណាង​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​នោះ​ទេ​៕
សរសេរ​មកកាន់​លោក ស៊ុន ណារិន តាមរយៈ sun_narin@vodhotnews.com

កំណែ​ទម្រង់ ឬ​បដិវត្តន៍​?

ក្រុម​អ្នក​គាំទ្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ប្តេជ្ញា​ប្តូរផ្តាច់​ជាមួ​យ​គណបក្ស​កាន់ពី​ពេល​កន្លង​ទៅ 
ក្រុម​អ្នក​គាំទ្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ប្តេជ្ញា​ប្តូរផ្តាច់​ជាមួ​យ​គណបក្ស​កាន់ពី​ពេល​កន្លង​ទៅ (rfi/Siv Channa)
សុក្រ 27 កញ្ញា 2013
ដោយ ប៉ែន បូណា
RFI
ជម្លោះ​នយោបាយ​រវាង​គណបក្ស​កាន់​អំណាច និង​បក្ស​ប្រឆាំង​នៅ កម្ពុជា​មាន​លក្ខណៈ​កាន់​តែ​ស្រួច​ស្រាល់​ឡើង​ជា​ លំដាប់​ ពី​មួយ​អាណត្តិ ទៅ​មួយ​អាណត្តិ​។ ឈាន​ចូល​អាណត្តិ​ទី​៥​នេះ​ មិន​ត្រឹម​តែ​អ្នក​នយោបាយ​ទេ​ ប៉ុន្តែ ជម្លោះ​ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​ “ទឹក និង​ប្រេង” ក៏​បាន​បង្ហាញ​ឡើង​កាន់​តែ​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ផង​ដែរ ក្នុង​ចំណោម​ពលរដ្ឋ​ម្ចាស់​ឆ្នោត​។ អ្នក​បោះ​ឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ហាក់​កំពុង​ដាក់​សម្ពាធ​យ៉ាង ខ្លាំង ទៅ​លើ​គណបក្ស​របស់​ខ្លួន​ឲ្យ​តស៊ូ​ប្រឆាំង​ជាមួយ​គណបក្ស​កាន់ អំណាច​ឲ្យ​ ទាល់​តែ​ឈ្នះ​។ តើ​កម្ពុជា ត្រូវ​ការ​កំណែ​ទម្រង់ ឬ​ត្រូវ​ការ​ធ្វើ​បដិវត្តន៍ ដើម្បី​ផ្លាស់​ប្តូរ​?
វិបត្តិ​នយោបាយ​ដែល​កំពុង​កើត​មាន​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ហាក់​កំពុង​រុញ​ច្រាន​ ប្រទេស​កម្ពុជា​ឲ្យ​ស្ថិត​ក្នុង​ជម្រើស​ពីរ​នៅ​ចំពោះ​មុខ៖ តើ​គេ​ត្រូវ​ការ​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ស្ថាប័ន​ជាតិ​ទាំង​ឡាយ​ដែល​មាន​ស្រាប់​ ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​សន្ទុះ​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​ជាតិ​ទៅមុខ​ឲ្យ​បាន​លឿន? ឬ​ក៏​ត្រូវ​ការ​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​ដើម្បី​ផ្លាស់​ប្តូរ​ទាំង​ស្រុង​នូវ​អ្វី​ ដែល​កំពុង​ដំណើរ​ការ​សព្វ​ថ្ងៃ?

នេះ​ជា​សំណួរ​ដែល​ទាមទារ​ឲ្យ​អ្នកនយោបាយ​និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ម្ចាស់ឆ្នោត​ត្រូវ ​ពិចារណា​ឲ្យ​បាន​ស៊ីជម្រៅ​មុន​នឹង​សម្រេច​ចិត្ត ពី​ព្រោះ​វា​ជា​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​ដែល​មាន​ចរិត​កំណត់​ជោគ​វាសនា​ប្រទេស​ជាតិ ​ផង និង​ជោគ​វាសនា​របស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ម្នាក់ៗ​ផង។ ដូច្នេះ គេ​គួរ​ស្វែង​យល់​អំពី​ជម្រើស​ទាំងពីរ​នេះ​ឲ្យ​បាន​ច្បាស់​ជា​មុន​សិន។

ជា​ការ​ពិត​ណាស់ ទាំង​អ្នក​នៅ​ក្រៅ​ឆាក និង​ក្នុង​ឆាក រាប់​ទាំង​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ខ្លួន​ឯង​ផង​ហាក់​ដូចជា​យល់​ស្រប​គ្នា​ថា ការ​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ត្រូវ​ការ​កំណែ​ទម្រង់​ដ៏​ស៊ីជម្រៅ​មួយ​ជា​ចាំ​បាច់​ ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​ស្ថាប័ន​ជាតិ​នានា​ដំណើរការ​ទៅ​ដោយ​រៀបរយ។ ជាក់ស្តែង ក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​ដំបូង​របស់​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ថ្មី​កាលពី​ថ្ងៃ​ពុធ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន​បាន​ដាក់​ចេញ​នូវ​នយោបាយ​កំណែ​ទម្រង់​ជា​ច្រើន។ នេះ​ស​បញ្ជាក់​ឲ្យ​ឃើញ​ថា រដ្ឋាភិបាល​ខ្លួន​ឯង​ក៏​យល់​ដែរ​ថា ការ​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​មិន​អាច​បំពេញ​ចិត្ត​ម្ចាស់​ឆ្នោត​បាន​ឡើយ​ក្នុង​ ស្ថានភាព​ដូច​បច្ចុប្បន្ន។ ត្រង់​ថា កំណែ​ទម្រង់​នោះ​ទៅ​រួច​ឬ​មិន​រួច​វា​ជា​រឿង​មួយ​ផ្សេង​ទៀត។

ប៉ុន្តែ អ្វី​ដែល​ច្បាស់​លាស់​នោះ​គឺ ប្រព​ន្ធ័​ដឹកនាំ​ប្រទេស​នេះ​ត្រូវ​ការ​កំណែ​ទម្រង់​ដ៏​ស៊ីជម្រៅ​មួយ​ជា​ចាំ ​បាច់។ ដើម្បី​ឲ្យ​នយោបាយ​កំណែ​ទម្រង់​អាច​ធ្វើ​ទៅ​បាន​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​វា​ទាមទារ​ ឲ្យ​មាន​ការ​ចូលរួម​ពី​កត្តា​ខាង​ក្នុង​ផង និង​កត្តា​ខាង​ក្រៅ​ផង។ កត្តា​ខាង​ក្នុង​មាន​ន័យ​ថា ផ្ទៃ​ក្នុង​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ខ្លួន​ឯង​ត្រូវ​តែ​ហ៊ាន​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ស៊ី ​ជម្រៅ​ដ៏​ពិត​ប្រាកដ​មួយ​ទោះ​ជា​ក្នុង​តម្លៃ​ណា​ក៏​ដោយ។ ចំណែក​កត្តា​ខាង​ក្រៅ​វិញ គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ក៏​ចាំ​បាច់​ត្រូវ​បើក​ទូលាយ​ទទួល​យក​កិច្ច​ សហប្រតិបត្តិការ​ពី​បក្សប្រឆាំង សង្គម​ស៊ីវិល និង​ភាគី​ពាក់​ព​ន្ធ័ផ្សេងៗ​ទៀត។

នយោបាយ​កំណែ​ទម្រង់​ផ្តល់​ផល​ចំណេញ​ពីរ​យ៉ាង៖ ទី​១ គឺ​ការ​រីក​ចម្រើន​នៃ​ប្រទេសជាតិ​មាន​ល្បឿន​លឿន​ទៅ​មុខ និង​ទី២ គឺ​ការ​រក្សា​បាន​នូវ​ស្ថិរភាព​សង្គម​និង​នយោបាយ ជាពិសេស​គឺ​ការ​បញ្ចៀស​បាន​នូវ​ការ​បង្ហូរឈាម។ ប៉ុន្តែ​បច្ចុប្បន្ន អ្នក​គាំទ្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ហាក់​ដូចជា​កំពុង​សម្លឹង​ឃើញ​ស្ថាន​ភាព​ខ្មៅ​ ងងឹត​យ៉ាង​ខ្លាំង។ ភាព​ខ្មៅ​ងងឹត​នេះ​ហើយ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ពួកគេ​លែង​រំពឹង​ទៅលើ​នយោបាយ​កំណែ​ ទម្រង់​ទៀត​ហើយ​និង​បែរ​ទៅ​ចង់​បាន​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រទាំង​ស្រុង​តែ​ម្តង។ វា​ពិត​ជា​មាន​ហេតុ​ផល​ដែល​ជំរុញ​ឲ្យ​ពួក​គេ​មាន​ទុទិដ្ឋិនិយម​ចំពោះ​កំណែ​ ទម្រង់។ នោះ​គឺ​ភាព​អសកម្ម​ទាំងឡាយ​ដែល​ហាក់​មិន​អាច​កែ​បាន​របស់​គណបក្ស​ដឹកនាំ​ ប្រទេស។

ក្នុង​បរិបទ​នេះ អ្វី​ដែល​អ្នក​គាំទ្រ​បក្សប្រឆាំង រួម​ទាំង​មេ​ដឹកនាំ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ខ្លួន​ឯង​ផង​ចង់បាន​គឺ​ការផ្លាស់ប្តូរ។ តាមពិត ពាក្យ​ផ្លាស់ប្តូរ​ត្រូវបាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​ប្រើប្រាស់​ជា​ពាក្យ​ គន្លឹះ​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ឃោសនា​បោះឆ្នោត។ ប៉ុន្តែ ទី​បំផុត ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​តាមរយៈ​សន្លឹកឆ្នោត​នៅ​មិន​ទាន់​អាច​ទៅ​រួច​នៅ​ឡើយ។ ក្រោម​ ហេតុផល​នៃ​ការ​លួចបន្លំ​សន្លឹកឆ្នោត គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​អ្នក​គាំទ្រ​របស់​ខ្លួន​ទំនង​ជា​កំពុង​សាកល្បង​ផ្លូវ​ទី២​ក្នុង​ការ​ សម្រេច​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​របស់​ខ្លួន​នៅក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​បោះឆ្នោត​វិញ​ម្តង។

ទោះ​ជា​ជម្រើស​ណា​មួយ វា​ជា​សិទ្ធិ​របស់​បក្ស​នយោបាយ​និង​របស់​ពលរដ្ឋ​ម្ចាស់​ឆ្នោត​នៃ​គណបក្ស​ នីមួយៗ ប៉ុន្តែ សូម​កុំ​ភ្លេច​ថា ផល​វិបាក​របស់​វា​គឺ​ជា​បញ្ហា​រួម​របស់​ខ្មែរ​ទាំងអស់​គ្នា។ ដូច​មាន​ឧទាហរណ៍​បញ្ជាក់​ស្រាប់​ទាំង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស ទាំង​នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​បោះឆ្នោត ឬ​ហៅ​ម្យ៉ាង​ទៀត​ថា ការ​ធ្វើ​បដិវត្ត ភាគ​ច្រើន​ចៀស​មិន​ផុតពី​ការបង្ហូរ​ឈាម​ឡើយ។ ដូច្នេះ តើ​គួរ​បន្ត​អត់ធ្មត់​ដើម្បី​ជំរុញ​កំណែ​ទម្រង់​ដោយ​សន្តិវិធី​ ឬក៏​ដល់​ពេល​ដែល​ត្រូវធ្វើ​បដិវត្តន៍? នេះ​ជា​សំណួរ​ដែល​អ្នក​នយោបាយ និង​ម្ចាស់​ឆ្នោត​ត្រូវ​ពិចារណា​រក​ចម្លើយ​ដោយ​ផ្អែក​លើ​ទស្សនៈ​គ្រប់​ ជ្រុងជ្រោយ​ និង​ភាព​ចាស់ទុំ​ឲ្យ​បាន​ច្រើន​បំផុត។

គណបក្ស​ជាប់ឆ្នោត​ទាំងពីរ​សុទ្ធ​តែមាន​ចំណែក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ក្នុង​ការ​ បង្កើត​ឲ្យ​មាន​បដិវត្តន៍​ ឬ​ក៏​ការ​បញ្ចៀស​វា​ឲ្យ​ផុត​ដោយ​ងាក​មក​រក​កំណែ​ទម្រង់​តាម​គន្លង​ ប្រជាធិបតេយ្យ​វិញ។ រីឯ​ម្ចាស់​ឆ្នោត​រឹត​តែ​មាន​ចំណែក​សំខាន់​ថែម​ទៀត។ ការ​គិត​ខុស​តែ​មួយ​ជំហាន​អាច​បង្ក​វិនាសកម្ម និង​ការ​បែក​បាក់​ជាតិ​ធំធេង​ដែល​នឹកស្មាន​មិន​ដល់​ក៏​ថា​បាន៕ 

Cambodian PM Claims Opposition Acknowledged Ruling Party Victory

cambodia-hunsen-sept2013.gif
Prime Minister Hun Sen (R) waves after casting his vote in elections in Kandal province, July 28, 2013. AFP
2013-09-26
RFA
Cambodian Prime Minister Hun Sen on Thursday threatened to release an audio recording in which opposition leader Sam Rainsy purportedly acknowledged a ruling party election victory during a meeting between the two leaders aimed at ending a political deadlock.

Sam Rainsy’s Cambodia National Rescue Party (CNRP) immediately fired back at Hun Sen, saying they had nothing to hide from the meetings held Sept. 14-15, provided the ruling Cambodian People’s Party (CPP) does not edit the recording of the entire meeting.

Speaking during a cabinet meeting, Hun Sen said he would release the recording if the opposition continued to hold demonstrations against the official poll results giving the CPP a victory in the July 28 elections.

The CNRP claims the elections were tainted by fraud and other irregularities and has demanded an independent probe, but Hun Sen said Thursday that on the second day of talks, Sam Rainsy abandoned the idea of an investigation, asking instead for the CNRP to hold the presidency of the National Assembly, or parliament.

“If they continue to hold demonstrations, please publicize the tape and post it on Facebook,” Hun Sen said during his address.

“Sam Rainsy said he would stop demanding an independent committee to investigate election irregularities,” Hun Sen said. “Sam Rainsy added that the CNRP would accept [the official result that] CPP [won] 68 [National Assembly seats] and CNRP 55, he said.

“He [Sam Rainsy] said it a few times, meaning that they recognize the election results.”

Hun Sen said that the CNRP also expressed support for his role as prime minister, meaning “there is no further use for demonstrations.”

Meeting breakdown

Hun Sen had said earlier this week that talks at the recorded meetings broke down because he could not meet opposition demands for key posts in parliament, including the posts of National Assembly president and chairperson for six of 12 legislative commissions.

“They [CNRP] want six commission chairmen [posts], and if we agree, they will agree to come to the first National Assembly meeting,” Hun Sen had said. “My stance is that I will allow them to have a deputy president's post, four commission chairman posts, and one deputy chairman post in five commissions.”

Following the failed meeting, CNRP boycotted the first post-election parliament sitting convened by King Norodom Sihamoni this week in which CPP lawmakers endorsed Hun Sen as prime minister and his newly-formed government.

Sam Rainsy called it a “constitutional coup” and threatened a nationwide general strike to step up protests challenging Hun Sen’s election victory and the legitimacy of his government.

Opposition response

The CNRP was quick to respond Thursday to Hun Sen’s claims of capitulation at the meetings, saying that the prime minister was getting desperate and “concerned about voters” unsatisfied with the election results.

CNRP deputy president Kem Sokha told RFA’s Khmer Service that Hun Sen’s threat showed that he was nervous about a mass movement gathering pace against the administration, adding that the CNRP will continue to push for the establishment of a probe into election irregularities.

“It’s not a problem—what he said is clear,” Kem Sokha said, adding that the CNRP had “demanded an investigation [during the meetings] but we are concerned that he will edit that part out.”

“If he releases the entire recording of the talks it will show that we demanded justice for the voters. If they don’t, we will stage a mass demonstration,” said Kem Sokha, who was also present at the opposition meeting with Hun Sen.

Prior recordings

This is not the first time the Hun Sen administration has made audio recordings of a meeting involving opposition leaders.

In June, Cambodian pro-government media carried remarks attributed to Kem Sokha saying that the notorious Khmer Rouge-era Tuol Sleng prison, in which thousands of Cambodians were tortured and killed, had not been run by the regime and was instead an invention of Vietnamese invaders.

Kem Sokha and the CNRP had said his remarks were “twisted” out of context to weaken the opposition ahead of the July polls.

Hun Sen had also accused CNRP senior official Son Chhay of spying for him in 1997 in exchange for U.S. $10,000, claiming he had a CD recording which proved that the opposition member had tipped him off about a plan to overthrow him.

Son Chhay has admitted to taking the money, but said he believed that not accepting it could have been seen as a “negative reaction” to a goodwill gesture from Hun Sen and jeopardized his negotiations with the prime minister.

Reported by RFA’s Khmer Service. Translated by Samean Yun. Written in English by Joshua Lipes.

Cambodia's Opposition Leader Threatens Nationwide Strike

cambodia-sam-rainsy-strike-sept-2013.jpg  
CNRP President Sam Rainsy (r) and CNRP deputy chief Kem Sokha (c) speak at a news briefing in Phnom Penh, Sept. 25, 2013. RFA
2013-09-25
RFA
Cambodia’s opposition on Wednesday threatened a nationwide general strike to step up protests challenging Prime Minister Hun Sen’s election victory and the legitimacy of his newly formed government.

Speaking to reporters in Phnom Penh, opposition leader Sam Rainsy said his Cambodia National Rescue Party (CNRP) was considering organizing a one-day general strike, which gained immediate support from a major umbrella workers union.

“This is one possible idea,” he said, proposing that all workers around the country stop working in a strike that includes “all factories, all civil servants, and all shopkeepers.”
“If the ruling party continues to ignore the will of the Cambodian people, then we will have to organize more demonstrations,” he said.

The suggestion for a strike gained immediate backing from the 100,000-strong Free Trade Union, Cambodia's biggest labor organization.

"If the opposition holds a strike, the workers will join them," Chea Mony, the group's president, told Agence France-Presse. "We want change because there are a lot of injustices and the government's promises to raise workers' salaries are empty."
Sam Rainsy's strike threat comes after the CNRP boycotted the opening of parliament this week, leaving Hun Sen to be reappointed prime minister by lawmakers from his Cambodian People's Party (CPP).

'Constitutional coup'

The CNRP claims the July 28 elections were tainted by fraud and other irregularities and has questioned the official results giving the CPP victory. It wants an independent probe into the irregularities but Hun Sen has dismissed the call.

The CNRP has also denounced the process by which parliament elected the country’s leadership, accusing Hun Sen of staging a “constitutional coup” and asking the international community not to recognize the new government.

Sam Rainsy said the opposition is "strongest now outside parliament” and will not cooperate with Hun Sen’s government “in any manner,” unless there are guarantees for a probe into election irregularities and for a reform program that involves both parties.

The CPP has said the CNRP had lost an opportunity to resolve any disputes with the new government by refusing to join parliament and choosing to stage protests instead.

“They can't resolve political issues if they are sitting in the streets,” Council of Ministers’ spokesman Phay Siphan told RFA’s Khmer Service Wednesday.

"The voters voted for them because they want them to sit inside the National Assembly,” he said.

First cabinet meeting held

His remarks came as Hun Sen held his first cabinet meeting on Wednesday, unveiling a platform of “deep reforms” and warning his own officials against abusing their powers.

The promises for reform come after his party saw its worst performance in years in the July polls, in which according to official results the CPP won 68 parliamentary seats to the CNRP’s 55.

Hun Sen, who has led the country for the past 28 years, said that although his new cabinet is made of many officials from the previous administration, the new government will be more reform-oriented.

"We have the same officials but we have a different way of thinking,” he said. “We will change our work behavior.”

His new platform is based on a four-point strategy of developing human resources, infrastructure, electricity resources, and using water resources efficiently, while enacting reforms in the judicial system and armed forces.

During the meeting, Hun Sen warned Cambodian netizens not to use social media sites such as Facebook to provoke social unrest or insult King Norodom Sihamoni, who has come under criticism for convening parliament despite pleas against doing so by the opposition, monks, and nongovernmental organizations.

But he urged both the public and his cabinet ministers to follow news on Facebook.

“For me, without reading or watching news, my life will be like going without food or cigarettes,” he said. 

Reported by RFA’s Khmer Service. Translated by Samean Yun and Sok Ry Sum. Written in English by Rachel Vandenbrink.

Cambodia's PM Hun Sen Accused of Staging a 'Constitutional Coup'

cambodia-hun-sen-parliament-sept-2013.jpg
Hun Sen (front L) sits during the National Assembly meeting in Phnom Penh, Sept. 24, 2013. AFP
2013-09-24
RFA
Dismissing charges of election fraud and an opposition boycott of parliament, Cambodia's Prime Minister Hun Sen pressed ahead with another five-year term in office Tuesday, saying he would not be "held hostage" by anyone.

Opposition leader Sam Rainsy criticized the move as a "constitutional coup" as his Cambodia National Rescue Party (CNRP) warned of nationwide protests to highlight fraud and other irregularities in the July 28 elections.

Sixty-eight lawmakers from Hun Sen's ruling Cambodian People's Party (CPP) appointed him as prime minister in an oral vote Tuesday in the National Assembly, the country's parliament, which was boycotted by the legislators from the CNRP whose call for an independent probe into poll irregularities has been dismissed by the authorities.

Later in the day, the prime minister and his new cabinet took their oath of office before King Norodom Sihamoni at the Royal Palace in Phnom Penh.

“We are not hostages to any group," Hun Sen told lawmakers after the voting, referring to the CNRP which boycotted parliament after disputing the official election results that said the CPP won 68 seats in the National Assembly and the CNRP 55 seats.

He said that despite the boycott, the CNRP had failed to block the sitting of the National Assembly and the formation of his government.

"We have fulfilled our duties according to the constitution,” he said. “The constitution says the assembly meeting must be convened 60 days after the election.”

Opposition strategy

Now that parliament has been convened and the government formed, Sam Rainsy said he would unveil the opposition's strategy to counter Hun Sen's moves at a press conference on Wednesday.

"The CNRP is organizing a press conference tomorrow, Sept. 25, in order to denounce the constitutional coup being perpetrated by the CPP which illegally clings on to power by violating the Constitution after manipulating the last July elections and violating the will of the people," Sam Rainsy said on his Facebook page.

CNRP spokesman Yim Sovann warned of nationwide protests in a bid to "to seek truth and justice for the voters."

"There will be mass protests in Phnom Penh and nationwide," he told Agence France-Presse.

Hun Sen said that he could not delay convening parliament until November as requested by the CNRP, which claimed it had won 68 seats and been robbed of victory in the elections.

Hun Sen and Sam Rainsy held talks last week to forge a political compromise after three days of CNRP-led mass protests rocked the country's capital.

The prime minister said on Tuesday that the talks collapsed because he could not meet opposition demands for key posts in parliament, including the posts of National Assembly president and chairperson for six of 12 legislative commissions.

“They [CNRP] want six commission chairmen [posts], and if we agree, they will agree to come to the first National Assembly meeting,” Hun Sen said. “My stance is that I will allow them to have a deputy president's post, four commission chairman posts, and one deputy chairman post in five commissions.”

CPP reform doubts

CNRP spokesman Yim Sovann confirmed that his party had requested the positions in the assembly, saying the CPP's denial of the request shows "they don’t have the real will to undertake national reform."

“We want real reform and a balance of power between the two parties to make sure there is [continued] reform,” Yim Sovann said.

Hun Sen vowed to develop the country under policies to be announced soon.

“The government of the fifth mandate has a duty to continue its mission with a commitment to speed up development and national reforms,“ he said.

The July vote is Cambodia’s fifth since the U.N. reintroduced competitive elections in 1993 after decades of civil war.

Among those removed from Hun Sen's new cabinet was the minister of industry, mining and energy, Suy Sem, while among the newcomers is Say Sam Al, the son of CPP Secretary-General Say Chhum who was appointed environment minister.

Hun Sen's son Hun Mani, who lost in the elections, was appointed a lawmaker while the prime minister's brother, Hun Neang, was made chairman of the parliament's Interior Commission.

Reported by RFA's Khmer Service. Translated by Samean Yun. Written in English by Parameswaran Ponnudurai.

រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​ឯកបក្ស​របស់​លោក ហ៊ុន សែន​ប្តេជ្ញា​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់

 លោក​ផៃ ស៊ីផាន ​ជា​អ្នក​នាំពាក្យ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​រូប​។​
លោក​ផៃ ស៊ីផាន ​ជា​អ្នក​នាំពាក្យ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​រូប​។​
27 កញ្ញា 2013
សុខ ខេមរា
VOA
 
វ៉ាស៊ីនតោន៖ រដ្ឋាភិបាល​គណបក្ស​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​បាន​សច្ចា​ថា ​នឹងធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់ស៊ី​ជម្រៅទៅ​លើ​បញ្ហា​នានា​របស់​ប្រទេស​នៅ​អាណតិ្ត​ ថ្មី ​ដោយ​អះអាង​ថា ​បញ្ហា​តម្រូវ​ការ​របស់​អ្នក​គាំទ្រ​ខ្លះ​នឹង​ត្រូវ​បញ្ចូល​ក្នុង​គោល​ នយោបាយ​កែ​ទម្រង់​ដែរ។ ​នេះ​បើ​តាម​ការ​អះអាង​របស់​លោក​ផៃ ស៊ីផាន ​អ្នក​នាំពាក្យ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​រូប​ដែល​ជា​វាគ្មិន​ក្នុង​កម្មវិធី​ ហេឡូ​វីអូអេ​កាល​ពីយប់​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​ទី២៦​ខែ​កញ្ញា​ឆ្នាំ​២០១៣។​

បញ្ហា​ទាំងនោះ​រួមទាំង​បញ្ហា​យុត្តិធម៌​ បញ្ហា​សេវាកម្ម​ផ្សេងៗ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ ទទួល​ស្គាល់​ថា​ មិន​ទាន់​ដោះស្រាយ​ដោយ​មាន​ប្រសិទ្ធិភាព​នៅ​ឡើយ។

លោក​បាន​អះអាង​ថា ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​រៀន​សូត្រ​ច្រើន​ពី​សេចក្តី​ត្រូវការ​នៃ​ក្រុម​ ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ដែល​គាំទ្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ​ជា​ពិសេស​កាលពី​ពេល​ ឃោសនា​បោះឆ្នោត​កន្លង​មក។​ លោកបាន​អះអាង​ថា ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ធ្វើ​កិច្ចការ​ ច្រើន ​រួមទាំង​ការធានា​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ កាត់​បន្ថយ​ភាពក្រីក្រ ​ធានា​សន្តិសុខ​ ស្ថិរភាព​ជាដើម។​ ហើយ​លោក​សង្ឃឹម​ថា​ រឿងរ៉ាវ​សេស​សល់​នានា​នឹង​ដោះស្រាយ​បាន​តាមរយៈ​វេទិកានៅ​តាម​ បណ្តាខេត្តក្រុង​ដើម្បី​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​សម្តែង​មតិ​ពី​បញ្ហា​របស់​ពួក​គាត់​និង​ ឲ្យ​មន្ត្រី​មូលដ្ឋាន​ ហើយនឹង​សង្គម​ស៊ីវិល​ចូល​រួម​ ដោះ​ស្រាយ​រួមគ្នា។​

តែ​នៅ​ពេល​សួរពីការ​ទទួល​បាន​ការគាំទ្រ​យ៉ាងណា​ បើប្រទេស​ជា​ច្រើន​និង​ គណ​បក្ស​ជំទាស់​មិន​បាន​ទទួល​ស្គាល់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​នេះ​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ ស្រប​ច្បាប់​នោះ​  លោក​ផៃ ស៊ីផាន​អះអាង​ថា ​នោះ​ជា​រឿង​របស់​ប្រទេស​ខាងក្រៅ ​តែ កម្ពុជា​ធ្វើ​សម្រាប់​កម្ពុជា​ ហើយ​គណបក្ស​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស​នៅ​តែ​បើក​ទ្វារ​ឲ្យ មាន​កិច្ច​ចរចា​ដើម្បីឲ្យ​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​អាច​ធ្វើការ​ជាមួយ​គ្នា​បាន៕  

លោក ហ៊ុន សែន បន្ត​តំណែង​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ទោះ​បី​មហា​អំណាច​មិន​ទាន់​ទទួល​ស្គាល់

លោក​​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ហ៊ុន ​សែន​ ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​សមាជិក​សភា​ឯក​បក្ស។
លោក​​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ហ៊ុន ​សែន​ ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​សមាជិក​សភា​ឯក​បក្ស។
26 កញ្ញា 2013 
គង់ សុឋានរិទ្ធ
VOA
ភ្នំពេញ៖ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន ​សែន​ ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​សមាជិក​សភា​ឯក​បក្ស​ដើម្បី​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​ បានប្រកាស​ជា​ចំហ​ថា កម្ពុជា​មិន​ត្រូវ​ការ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ឬ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​គាំ​ទ្រ​ នោះ​ទេ។ លោក​សន្យាថា នឹង​ប្រឆាំង​ការ​ជ្រៀត​ជ្រែក​នយោបាយ​ផ្ទៃ​ក្នុង​កម្ពុជា​ពី​ប្រទេស​ដទៃ។ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែង​យ៉ាង​ដូច្នេះ​នៅ​មុនពេល​បិទ​បញ្ចប់​កិច្ច​ប្រជុំ​បើក​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ ថ្មី​កាល​ពី​រសៀល​ថ្ងៃ​ពុធ​ក្នុង​ទី​ក្រុង​ភ្នំពេញ។

«យើង​អត់​ត្រូវ​ការ​ឲ្យ​ប្រធានា​ធិបតី​ឬ​អគ្គ​រដ្ឋទូត​ប្រទេស​ណា​មក​ទទួល​ ស្គាល់​ទេ។ វា​គ្មាន​ការ​ចាំ​បាច់​ឲ្យ​អគ្គ​លេខា​ធិការ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​ ឲ្យ​ប្រទេស​ហត្ថលេខី​លើ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ទី​ក្រុង​ប៉ារី​មក​ទទួល​ស្គាល់​ ទេ»។

សេចក្តីថ្លែង​ការណ៍​នេះ ធ្វើ​ឡើង​ក្រោយ​ពី​មេដឹកនាំ​គណបក្ស​ជំទាស់​លោក​សម​ រង្ស៊ី ​បាន​ព្រមានថា​ លោក​នឹង​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​ស្នើកុំ​ឲ្យ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ទទួល​ស្គាល់​រដ្ឋា​ ភិបាល​ថ្មី​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ហ៊ុន​ សែន​ ព្រម​ទាំង​ស្នើ​សុំ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​ឲ្យ​ព្យួរ​អាសនៈ​កម្ពុជានៅ​ អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​បណ្តោះ​អាសន្ន។​

លោក​សម រ​ង្ស៊ី ​ថ្លែង​ថា រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​និង​រដ្ឋ​សភា​ថ្មី ​របស់​កម្ពុជា​ជា​រដ្ឋាភិបាល​និង​រដ្ឋ​សភា​មិន​ស្រប​ច្បាប់។

ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​និង​សហភាព​អឺរ៉ុប ប្រទេស​ជប៉ុន​នៅ​ក្នុង​សប្តាហ៍​នេះ​ហាក់​ដូចជា​នៅ​តែ​រក្សា​ជំហរ​មិន​ទាន់​ ទទួល​ស្គាល់​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា​នៅ​ឡើយ​តាម​រយៈ​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​ របស់​ខ្លួន​ជា​បន្ត​បន្ទាប់។

លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ហ៊ុន សែន លើក​ឡើង​ថា រដ្ឋា​ភិបាល​របស់​លោក​ស្រប​ច្បាប់​រួច​ទៅ​ហើយ​ក្រោយ​ពី​រដ្ឋ​សភាដែល​មាន​ សមាជិក​មកពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​របស់​លោក​ចំនួន​៦៨​រូប​បោះឆ្នោត​គាំ​ ទ្រ​និង​ព្រះ​មហាក្សត្រ​តែង​តាំង​រូប​លោក​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ជា​ផ្លូវការ។ បន្ថែម​ពី​នោះ​លោក​ហ៊ុន​ សែន ក៏​បាន​បញ្ជាក់​ជំហរ​ប្រឆាំង​នឹង​អន្តរគមន៍​របស់​អន្តរជាតិ​ក្នុង​នយោបាយ​ របស់​កម្ពុជា។

«សម្តេច​ព្រះ​សង្ឃរាជ​ទេព​ វង្ស ​បាន​អាន​ដល់​កន្លែង​ថា យើង​មិន​ឲ្យ​បរទេស​មក​បង្គាប់​បញ្ជា​នយោបាយ​ក្នុង​ប្រទេស​និង​ក្រៅ​ប្រទេស ខ្ញុំ​មាន​មោទនភាព​ដោយ​ពាក្យ​សម្តី​នេះ​ណាស់​ព្រោះ​យើង​មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ជន ​បរទេស​ណា​មក​បង្គាប់​បញ្ជា​នយោបាយ​ក្នុង​ប្រទេស​និង​ក្រៅ​ប្រទេស​របស់​ព្រះ ​រាជា​ណាចក្រ​កម្ពុជា​ទេ»។

ទោះ​ជា​បែប​នេះ​ក្តី លោក យ៉ែម ប៉ុញ្ញឫទ្ធិ ​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​មួយ​រូប​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិអះអាង​ថា​រដ្ឋា​ភិបាល​ កម្ពុជា​ក្នុង​ពេល​នេះ​នឹង​ទទួល​រងផល​ប៉ះ​ពាល់​ក្នុង​ទំនាក់​ទំនង​អន្តរ​ ជាតិ។

«ពីព្រោះ​ការ​រៀបចំ (រដ្ឋាភិបាល) នេះ​មាន​ការ​ខុស​ពី​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ យើង​យល់​ឃើញ​ថា មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ដល់​រាជរដ្ឋា​ភិបាល​មួយ​ដែល​កើត​ចេញ​មក​មិន​ទាន់​គ្រប់​ លក្ខណៈ»។

បើ​ទោះ​ជា​យល់​ឃើញ​ថា ស្ថានភាព​បច្ចុប្បន្ន​របស់​កម្ពុជា​នឹង​មិន​ប្រឈម​ខ្លាំង​ពី​បញ្ហា​ទំនាក់​ ទំនងអន្តរជាតិ ក៏​លោក អ៊ូ វីរៈ នាយក​មជ្ឈ​មណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​យល់​ថា កម្ពុជា​ត្រូវ​តែ​គិតគូ​ដល់​បញ្ហា​នេះ​ដែរ។

«ប្រទេស​កម្ពុជា​ត្រូវ​ការ​ការ​គាំទ្រ​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​និង​អង្គការ​សហ​ ប្រជា​ជាតិ​ពីព្រោះ​យើង​ត្រូវ​ការ​កៅ​អី​នៅ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​ហើយ​ការ​ ត្រូវ​ការ​កៅអី​នោះ​មាន​តែ​រដ្ឋា​ភិបាល​ស្រប​ច្បាប់​មួយ​ទេ​ដែល​អាច​អង្គុយ​ នៅ​កៅអី​នោះ​បាន»។

ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​របស់​ខ្លួន​ លោក ហ៊ុន សែន ​បាន​បង្ហាញ​ថា មាន​សារ​គាំទ្រ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក​មក​ពី​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​រាប់​ទាំង​ ប្រទេស​សមាជិក​សមាគម​អាស៊ាន​ផង​ដែរ។

ផ្អែក​តាម​គេហទំព័រ​របស់​ក្រសួង​ការ​បរទេស ប្រទេស​វៀតណាម ​ឡាវ ​សិង្ហបុរី ថៃ កូរ៉េ​ខាង​ជើង រុស្ស៊ី ​គុយបា​ និង​ប្រទេស​ចិន ​បាន​ផ្ញើ​សារ​អបអរ​សាទរ​ការ​ឡើង​កាន់​ដំណែង​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​បន្ត​ទៀត​ របស់​លោក​ហ៊ុន ​សែន។

ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ទាំង​នោះ​ប្រទេស​ចិនបាន​បញ្ជាក់​ជំហរ​យ៉ាង​រឹងមាំ​ដោយ​ ចាត់​ទុក​កម្ពុជា​ជា «អ្នក​ជិត​ខាង​ល្អ ​ជា​ដៃ​គូ​ល្អ ​ជា​មិត្ត​ភក្តិ​ល្អ ​និង​ជា​បង​ប្អូន​ដ៏​ល្អ​ជិត​ស្និទ្ធ» ​ហើយ​ប្រទេស​ចិន​នឹង​ខិតខំ​ធ្វើ​ការ​ជំរុញ​ទំនាក់​ទំនង​ទ្វេ​ភាគី​ឲ្យ​កាន់​ តែ​ស៊ី​ជម្រៅ​និង​គ្រប់​ជ្រុង​ជ្រោយកម្រិត​ខ្ពស់៕ 

លោក​សម រង្ស៊ី​គ្រោង​សុំឲ្យ​អ.ស.ប​.ព្យួរ​អាសនៈ​កម្ពុជា

លោក​សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​ថ្លែង​​ក្នុងសន្និសីទ​សារព័ត៌មាន ថ្ងៃ​២៥ កញ្ញា ២០១៣។​
លោក​សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​ថ្លែង​​ក្នុងសន្និសីទ​សារព័ត៌មាន ថ្ងៃ​២៥ កញ្ញា ២០១៣។​
26 កញ្ញា 2013 
សុខ ខេមរា
VOA

លោក​សម រង្ស៊ី​ហៅ​រដ្ឋាភិបាលថ្មី​ថា ​ប្រាសចាក​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ

លោក​សម រង្ស៊ី និង​លោក​កឹម សុខា ​មេដឹកនាំ​គណបក្ស​​សង្គ្រោះជាតិ​ធ្វើសន្និសីទ​សារព័ត៌មាន ថ្ងៃ​២៥ កញ្ញា ២០១៣។​
លោក​សម រង្ស៊ី និង​លោក​កឹម សុខា ​មេដឹកនាំ​គណបក្ស​​សង្គ្រោះជាតិ​ធ្វើសន្និសីទ​សារព័ត៌មាន ថ្ងៃ​២៥ កញ្ញា ២០១៣។
25 កញ្ញា 2013 
ហេង រស្មី
VOA

Friday, September 20, 2013

វិភាគ៖ ​ពហិការ​ចូលប្រជុំ​រដ្ឋ​សភា​របស់​គណបក្សប្រឆាំង​មាន​ផល​វិជ្ជមាន និង​អវិជ្ជមាន​អ្វីខ្លះ​?​

ថ្នាក់ដឹក​នាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ធ្វើ​សន្និសីទ​នៅថ្ងៃទី​២០​កញ្ញា (រូបថត តាំង វីដា)
ថ្ងៃសុក្រ ទី20 ខែកញ្ញា ឆ្នាំ2013
ដោយ៖​ ដួង សុខា
VOD
គណបក្សប្រឆាំង កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​១៩ ខែ​កញ្ញា បាន​ប្រកាស​ពី​ជំហរ​របស់​​ខ្លួន​ថា​ នឹង​មិន​ចូលរួម​សម័យប្រជុំ​លើកដំបូង​នៃ​រដ្ឋសភា នីតិកាល​ទី​៥ ដែល​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៅ​ថ្ងៃទី​២៣ ខែ​កញ្ញា តាម​ព្រះរាជសារ​​អញ្ជើញ​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ​​ទ្បើយ ដរាបណា​​ភាពមិនប្រក្រតី​នៃ​ការបោះឆ្នោត មិន​ត្រូវបាន​ដោះ​ស្រាយ ដើម្បី​ផ្តល់​យុត្តិធម៌​​​ជូន​ម្ចាស់ឆ្នោត​។​
​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បង្ហាញ​ជំហរ​បែបនេះ បន្ទាប់​ពី​កិច្ចចរចា​​ទ្វេភាគី កាលពី​ថ្ងៃ​​ទី​១៦ និង​ទី​១៧ ខែ​​កញ្ញា រវាង​ថ្នាក់ដឹកនាំ​កំពូល​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ នៅ​វិមាន​រដ្ឋ​សភា មិន​អាច​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​បោះឆ្នោត​ ឲ្យបាន​ជាក់លាក់ ។
គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​ ដែល​ឈ្នះ​អាសនៈ​រដ្ឋសភា បាន​ព្រមព្រៀង​គ្នា ធ្វើកំណែទម្រង់​ស្ថាប័ន​​ជាតិ មាន​ដូចជា​​គណៈកម្មាធិកា​រ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត ហៅ​​​កាត់ គ​.​ជ​.​ប ប៉ុន្តែ​មិន​បាន​បង្ហាញ​អ្វី​ជាក់លាក់​ជា​លាយលក្ខណ៍អក្សរ​ចំពោះ​កំណែទម្រង់ គ​.​ជ​.​ប​។ ម្យ៉ាងទៀត ការទាមទារ​របស់​គ​ណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ឲ្យ​បង្កើត​គណៈកម្មកា​រឯក​រាជ្យ​មួយ ​ស៊ើបអង្កេត​ពី​ភាពមិនប្រក្រតី​នៃ​ការបោះឆ្នោត ថ្ងៃទី​២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣ ត្រូវបាន​គណបក្ស​កាន់អំណាច​ច្រានចោល ដោយ​ខ្លួន គិត​ថា​ការទាមទារ​នេះ​ហួស​ពី​ក្របខណ្ឌ​ច្បាប់​ហើយ​។ ការបង្ហាញ​ជំហរ​បែបនេះ ក៏​ធ្វើ​ទ្បើង បន្ទាប់​ពីព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចព្រះ​បរមនាថ នរោត្តម សីហ​មុនី បដិសេធ​សំណើ​របស់​តំណាងរាស្ត្រ​ជាប់ឆ្នោត​ទាំង​៥៥​រូប ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ដែល​ទូលថ្វាយ​ព្រះអង្គ​ឲ្យ​លើក​ពេល​ បើក​​សម័យប្រជុំ​ដំបូង​នៃ​រដ្ឋសភា​។  
​នាយក​ប្រតិបត្តិ​គណៈកម្មាធិការ​ អព្យាក្រឹត និង​យុត្តិធម៌ ដើម្បី​ការបោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី និង​ត្រឹមត្រូវ​នៅ​កម្ពុជា ហៅ​កាត់ និ​កហ្វិច (Nicfec) លោក ហង្ស ពុទ្ធា វិភាគ​ថា ជំហរ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ គឺ​គោរព​តាម​ឆន្ទៈ​ពលរដ្ឋ​ជិត​៣​លាន​នាក់ ​ដែល​បាន​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស​នេះ ដែល​ចង់បាន​យុត្តិធម៌​ ចំពោះ​ភាពមិនប្រក្រតី​នៃ​ការបោះឆ្នោត ​៖ “​ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ កំពុង​រុញ​​បញ្ហា​​នេះ ឲ្យ​​មិន​​ប៉ះ​​ទៅ​​ព្រះមហាក្សត្រ​ទេ ប៉ុន្តែ​​អាច​រុញ​ប្រជារាស្ត្រ​ទៅ​ប៉ះ​នឹង​ព្រះមហាក្សត្រ​វិញ បើ​គាត់​មិន​​ចូល​​ គណបក្ស​​សង្គ្រោះ​ជាតិ គាត់​ទទួលបាន​​ផលប្រយោជន៍ ទី​មួយ​គឺ​អ្នកគាំទ្រ​​របស់គាត់​នៅតែ​បន្ត​ការគាំទ្រ ហើយ​អាច​មាន​អ្នកគាំទ្រ​បន្ថែមទៀត ហើយ​ផលប្រយោជន៍​មួយទៀត​គឺ​គាត់​នៅ​រក្សា​បាន​​នូវ​អ្វី​ដែល​ជា​កិត្តិយស​​ និង​សេចក្តីថ្លែងការណ៍ នូវ​ពាក្យ​សម្តី​របស់​គាត់ ដែល​​បាន​ចែង​រួចហើយ នៅ​មុន​ពេល​ឃោសនា និង​ពេល​ក្រោយ​ទទួលបាន​សន្លឹកឆ្នោត​”​។​
​លោក​គិតថា ចាប់ពីពេលនេះ រហូត​ដល់​ថ្ងៃ​ប្រជុំ​រដ្ឋសភា​លើក​ដំបូង ប្រសិនបើ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ មិន​ផ្លាស់ប្តូរ​ជំហរ​របស់​ខ្លួន គណបក្ស​មាន​តែ​បន្ត​ធ្វើ​មហា​បាតុកម្ម​ទៀត ដើម្បី​ទាមទារ​ឲ្យមាន​តម្លាភាព​ចំពោះ​បញ្ហា​បោះឆ្នោត​។ ដោយ​ទ្បែក ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ដែល​ប្រកាស​ចូល​ប្រជុំ​រដ្ឋសភា​តែ​ឯង​នោះ លោក ហង្ស ពុទ្ធា យល់ថា គណបក្ស​នេះ​នឹង​ទទួលរង​ការចោទប្រកាន់​ថា​មិន​គិត​ពី​បញ្ហា​ប្រទេសជាតិ ដោយ​គិតតែ​ប្រយោជន៍​ខ្លួន​ឯង ហើយ​​​អាច​ធ្វើឲ្យ​ព្រះមហាក្សត្រ បាត់បង់​និមិត្តរូប​នៃ​ឯកភាព​ជាតិ និង​និរន្តរភាព​ជាតិ​។ ម្យ៉ាងទៀត សហគមន៍​អន្តរជាតិ នឹង​ចាត់ទុក រដ្ឋាភិបាល​ដែល​​ត្រូវ​​បង្កើត​ទ្បើង ថា​ជា​រដ្ឋាភិបាល​មិន​ស្របច្បាប់​ ​៖ “​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​គេ​មើល​មក​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​​ដែល​កើត​មក​នេះ គឺជា​រដ្ឋាភិបាល ពុំ​ស្រប​តាម​ច្បាប់​ពេញលេញ​ទេ អញ្ជឹង​​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ស​ហគ​មន៍​​អន្តរជាតិ គេ​មិន​គោរព គេ​មិន​យកចិត្តទុក​ដាក់​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ហើយ​វិនិយោទុន​បរទេស ហើយក៏​អាច​មិន​យកចិត្តទុកដាក់​និង​រដ្ឋាភិបាល ក្នុង​ការ​បន្ថែម​​ទុន ឬ​ក៏​​ដាក់​ទុន​​នៅ​​កម្ពុជា​​ដែរ​”​។​
ទោះយ៉ាងណា លោក​អំពាវនាវ​ឲ្យ​អ្នកនយោបាយ ​កុំ​យក​ពលរដ្ឋ​ធ្វើជា​ឧបករណ៍​នយោបាយ​របស់ខ្លួន​។​
​សម្រាប់​អ្នកវិភាគ​នយោបាយ លោក សុខ ទូច ជំហរ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ពហិការ​ចូល​ប្រជុំ​រដ្ឋសភា បង្ហាញថា ឯកភាព​ជាតិ​មិន​ទាន់​មាន​នោះ​ទេ​។ លោក អះអាងថា ការប្រជុំ​តែ​ឯក​បក្ស​ក៏​ផ្ទុយ​នឹង​មាត្រា​៧៦​នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែល​ចែង​ថា រដ្ឋសភា​មាន​សមាជិក​ជា​តំណាងរាស្ត្រ​យ៉ាងតិច ១២០​រូប​។ ការប្រជុំ​រដ្ឋសភា​តែ​ឯក​បក្ស​ក៏​ផ្ទុយ​នឹង​មាត្រា​៥១​ថ្មី​នៃ​ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែល​ចែង​ថា ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​អនុវត្ត​នយោបាយ​ប្រជាធិបតេយ្យ សេរី​ពុហ​បក្ស​។ លោកក៏​យល់ឃើញថា ព្រះមហាក្សត្រ​កំពុង​ទទួល​សម្ពាធ​នយោបាយ ខណៈ​គណបក្សប្រឆាំង​ពហិការ​ចូលប្រជុំ​៖ “​មកដល់​ចំណុច​នេះ គឺ​សម្ពាធ​នយោបាយ សម្រាប់​ព្រះ​អង្គ​​ធ្ងន់ ដែល​ធ្វើឲ្យ​ព្រះអង្គ​លំបាក​ព្រះទ័យ ក្នុង​ការសម្រេច​ចិត្ត ថា​តើ​នៅពេល​ដែល​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​​ជាតិ បដិសេធ​មិន​ចូលរួម​ប្រជុំ មានន័យ​ថា មិន​ឯកភាព​ជាតិ​រួចទៅហើយ​។ ការ​ប្រជុំ​លើក​​ដំបូង​​នៅក្នុង​សភា ហើយ​បើ​មាន​ផ្ទុះ​បាតុកម្ម​បង្ហូរ​ឈាម​ណាមួយ កើតមានឡើង នោះ​ហើយ​ជា​ការចូលរួម​ចំណែក​​​មួយ​ដែរ​។ ម៉េច​បាន​ចូលរួមចំណែក​? ព្រោះ​ជាតិ​មិន​ទាន់​ឯកភាព​ផង ម៉េច​​ឲ្យ​អ្នកនយោបាយ ដោះស្រាយ​ទៅ​”​។​
​លោកបន្តថា ព្រះមហាក្សត្រ គួរ​ទុកឲ្យ​អ្នកនយោបាយ​បន្ត​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជាតិ​ឲ្យ​ចប់​សិន ដើម្បី​ឲ្យមាន​ឯកភាព​ជាតិ មុន​នឹង​ព្រះអង្គ​យាង​ជា​ព្រះ​រាជា​ធិបតី​​ភាព ​ក្នុង​​ការបើក​សម័យ​ប្រជុំ​រដ្ឋសភា​លើក​ដំបូង​។​
​ចំណែក អ្នកវិភាគ​នយោបាយ លោកស្រី ជា វណ្ណាត យល់ថា ពហិការ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ នឹង​ប៉ះទង្គិច​ជាមួយ​ស្ថាប័ន​ព្រះមហាក្សត្រ និង​ពលរដ្ឋ​​​មួយចំនួន​ ក្នុង​ចំណោម​ពលរដ្ឋ​ជិត​៣​លាន​នាក់ ដែល​បាន​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រឆាំ​ង ប៉ុន្តែ​គោរព​ព្រះមហាក្សត្រ​ ៖ "គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ​លោក​ប្រកែក​ថា លោក​មិន​ចូលរួម​ទេ ដូច​ជា​លោក​ប្រកែកជាមួយ​​ព្រះមហា​ក្សត្រ ថាលោក​មិន​ស្តាប់​​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ​ទេ របៀប​អញ្ចឹង ហើយ​នេះ​ខ្ញុំ​យល់​ឃើញ​ថា​ កាល​ណា​​មាន​​ជំហរ​​អញ្ចឹង ជំហរ​ហ្នឹង​​អាច​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ប្រ​ជា​ពលរដ្ឋ ដែលគាំ​ទ្រ​គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ​ដែរ ក៏​ប៉ុន្តែ​សុទ្ធ​តែ​ជា​អ្នកគោរព​បូជា​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ"។​
លោកស្រីគិតថា ការព្រួយបារម្ភ​ថា គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​អាច​ចាញ់ល្បិច​​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ នៅពេល​អនាគត​ដូច​គណបក្ស​ហ៊្វុន​​ស៊ិនប៉ិច ប្រសិន​​បើ​គណបក្ស​នេះ​ចូល​ប្រជុំ​នោះ គឺ​មិន​អាច​កើតមាន​ទេ ពីព្រោះ​​គណបក្សប្រឆាំង​ធ្លាប់​ឆ្លងកាត់​ បទពិសោធន៍​នយោបាយ​ច្រើន​ហើយ​ ៖ "ទស្សនៈ​របស់​​ខ្ញុំ ខ្ញុំ​ថា​គួរ​តែ​អញ្ជើញទៅ ចំណេញជាង​មិន​ចូល ហើយ​កុំ​ឲ្យ​ភ័យ​ថា ខ្លាច​ចាញ់​បោក ខ្លាច​ចាញ់កល ខ្លាច​ចាញ់​ល្បិច ខ្ញុំ​ថា​មិន​គួរ​ទេ ​ពី​ព្រោះ​​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ទេ លោក​ជា​អ្នក​សម្រេច ប្រជា​ពលរដ្ឋ​​ទេ ដែល​លោក​​​តាម​មើល​អ្ន​ក​នយោ​បាយ"។
ទោះយ៉ាងណា ថ្នាក់ដឹកនាំ​កំពូល​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បានប្រកាសថា ពហិការ​របស់​ខ្លួន គឺ​ស្រប​ទៅតាម​ឆន្ទៈ​របស់​ពលរដ្ឋ​ ដែល​ជា​ម្ចាស់​ឆ្នោត​ទៅវិញ​ទេ ដែល​ចង់ឲ្យ​មាន​យុត្តិធម៌ នៅក្នុង​ការបោះឆ្នោត​។ ហេតុដូចនេះ​ហើយ ទើប​គណបក្ស​ទូលថ្វាយ​ព្រះមហាក្សត្រឲ្យ​លើក​ពេល​កោះប្រជុំ​រដ្ឋ​សភា​៕
សូមសរសេរមកកាន់លោក ​ដួង សុខា តាមរយៈ duong_sokha@vodhotnews.com

អាមេរិក​ទាមទារ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ដោះស្រាយ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត

បាតុកម្ម អាមេរិក ៦១០  
ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​នៅ​ខាង​មុខ​អគារ​សភា​តំណាងរាស្ត្រ​ អាមេរិកាំង នៅ​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន កាល​ពី​រសៀល​ថ្ងៃ​ទី​១៨ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៣។
RFA/Yun Samean
តំណាង​រាស្ត្រ និង​ព្រឹទ្ធសភា​សហរដ្ឋ​អាមេរិក បាន​ធ្វើ​សេចក្តី​ព្រាង​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​ពីរ​ផ្សង​គ្នា ទាមទារ​ឲ្យ​ក្រសួង​ការ​បរទេស និង​ទីភ្នាក់ងារ​ផ្តល់​ជំនួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ពិចារណា​កាត់​ជំនួយ​ដោយ ផ្ទាល់​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ប្រសិន​បើ​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា មិន​បាន​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ឆន្ទៈ​របស់​ពលរដ្ឋ។
2013-09-20
ដោយ យន់ សាមៀន
RFA
ការ​ព្រាង​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​នេះ ធ្វើ​ឡើង​ស្រប​ពេល​ដែល​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នៅ​កម្ពុជា និង​នៅ​បរទេស កំពុង​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដោះស្រាយ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត មុន​ពេល​បង្កើត​រដ្ឋសភា និង​រដ្ឋាភិបាល។
តំណាង​រាស្ត្រ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដ៏​មាន​ឥទ្ធិពល​ចំនួន​ពីរ​នាក់ ប្រកាស​គាំទ្រ​ឲ្យ​មាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ ថ្ងៃ​ទី២៨ ខែ​កក្កដា។ ជំហរ​របស់​តំណាង​រាស្ត្រ​ទាំង​ពីរ​នាក់ ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ពេល​ពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំង និង​កាណាដា ប្រមាណ ៥០០​នាក់ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ពុធ ទី១៨ កញ្ញា បាន​តវ៉ា​នៅ​មុខ​វិមាន​សភា​តំណាង​រាស្ត្រ​អាមេរិក នៅ​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន (Washington) ទាមទារ​ឲ្យ​ដោះស្រាយ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត និង​ដាក់​សេចក្តី​ព្រាង​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​ចំនួន​ពីរ ដើម្បី​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក អាច​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ទៅ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ប្រសិន​បើ​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​មិន​អាច​ជឿជាក់​បាន។
តំណាង​រាស្ត្រ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក លោក ស្ទីវ ឆាបុត្រ (Steve Chabot) កាល​ពី​ថ្ងៃ​ពុធ មាន​ប្រសាសន៍​ទៅ​កាន់​ក្រុម​បាតុករ​នៅ​មុខ​វិមាន​សភា​តំណាង​រាស្ត្រ ខេបភីថល ហីល (Capital Hill) ថា លោក​គាំទ្រ​ការ​ទាមទារ​របស់​បាតុករ​រាប់​ម៉ឺន​នាក់ ដែល​បាន​ធ្វើ​មហា​បាតុកម្ម​អហិង្សា​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ នា​រាជធានី​ភ្នំពេញ និង​នៅ​តាម​បណ្ដា​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​ទៀត។ លោក​ស្នើ​ឲ្យ លោក ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ចាំ​ផ្ទះ ត្រូវ​តែ​យល់​ព្រម​បង្កើត​នូវ​គណៈកម្មការ​មួយ​ស៊ើប​អង្កេត​ភាព​មិន​ ប្រក្រតី។ លោក ស្ទីវ ឆាបុត្រ បន្ត​ថា បាតុកម្ម​នៅ​កម្ពុជា និង​នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ជា​សញ្ញា​រួម​ដែល​ឲ្យ លោក ហ៊ុន សែន ពិចារណា ប្រសិន​បើ​លោក​ជា​មនុស្ស​ឆ្លាត។
លោក ស្ទីវ ឆាបុត្រ៖ «ការ​ជួប​ជុំ​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ ជា​ការ​ជួប​ជុំ​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​ពី​មុន​មក។ យើង​កំពុង​ឈរ​នៅ​ពី​មុខ​អគារ​តំណាង​រាស្ត្រ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​នឹក​ឃើញ​អ្វីៗ​ទាំងអស់ ពិសេស​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ក៏​ពិត​ប្រាកដ សេរីភាព និង​ឱកាស។ ដូច្នោះ​ហើយ លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវ​ពិចារណា​ប្រសិន​បើ​ជា​គាត់​ឆ្លាត។ ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ទទួល​រង​គ្រោះ​គ្រប់គ្រាន់​ចំពោះ​ការ​ដឹក​នាំ​របៀប​ផ្តាច់​ការ​របស់ លោក ហ៊ុន សែន និង​បន្ត​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស សូម្បី​តែ​សិទ្ធិ​ជា​មូលដ្ឋាន​ក៏ដោយ។ ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា គួរ​តែ​ទទួល​បាន​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ​ជាង​នេះ ហើយ​នៅ​ពេល​នេះ​ជា​ពេល​វេលា​សមស្រប​មួយ ដើម្បី​បញ្ចប់​របប​ដឹក​នាំ​ដោយ​ខុស​ច្បាប់​របស់ លោក ហ៊ុន សែន ទៅ​លើ​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា»
សេចក្តី​ព្រាង​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​សមាជិក​រដ្ឋសភា លេខ​៣១០ សរសេរ​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ត្រូវ​តែ​គោរព​ទៅ​តាម​អនុសាសន៍​អ្នក​រាយការណ៍​ពិសេស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ និង​ការ​ទាមទារ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។ ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​អនុវត្ត​តាម​អនុសាសន៍​ទាំង​នោះ​ទេ គឺ​ស្នើ​ឲ្យ​ទីភ្នាក់ងារ​អភិវឌ្ឍន៍​អន្តរជាតិ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​ក្រសួង​ការ​បរទេស បញ្ឈប់​ការ​គាំទ្រ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា។ សេចក្តី​ព្រាង​បន្ត​ថា ប្រសិន​បើ​រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេស​អាមេរិក ចាត់​ទុក​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នេះ​មិន​អាច​ជឿជាក់​បាន​នោះ លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​នោះ​ត្រូវ​ចាត់​ទុក​ថា ផ្ទុយ​ទៅ​នឹង​ឆន្ទៈ​របស់​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត ហើយ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា នឹង​គ្មាន​ភាព​ស្រប​ច្បាប់ ដើម្បី​ទទួល​ជំនួយ​ដោយ​ផ្ទាល់​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។
ចំណែក​តំណាង​រាស្ត្រ​អាមេរិក លោក ដាណា រូរ៉ាបាខឺ (Dana Rohrabacher) ជា​អ្នក​រិះគន់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​រយៈពេល​ជា​យូរ​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​នោះ ក៏​បាន​សម្ដែង​ការ​គាំទ្រ​បាតុករ ដោយ​បាន​ផ្ញើ​សារ​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ទៅ លោក ហ៊ុន សែន ថា ត្រូវ​ចុះ​ចេញ​ពី​តំណែង៖ «ពលរដ្ឋ​មក​ទី​នេះ ដើម្បី​បង្ហាញ​ឲ្យ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដឹង​អំពើ​ការ​តស៊ូ​ដើម្បី​សេរីភាព​នៅ​លើ​ពិភពលោក។ វីរបុរស​មាន​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​ពិភពលោក​នេះ ដែល​កំពុង​តស៊ូ​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​កំណាច សង្កត់​សង្កិន ភាព​អយុត្តិធម៌ និង​អំពើ​ពុក​រលួយ។ វិបត្តិ​អាក្រក់​ទាំង​នោះ​កំពុង​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ជា​ជាង​ប្រទេស​ណា​ផ្សេង​ទៀត ដែល​មាន​របប​មួយ​ក្តោប​ក្ដាប់​អំណាច​រយៈពេល​យូរ ហើយ​នៅ​ពេល​នេះ ជា​ពេល​ដែល លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវ​តែ​ទៅ!»
បញ្ហា​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា កំពុង​បន្ត​ជាប់​គាំង​ដោយសារ​តែ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ និង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា បរាជ័យ​ក្នុង​ការ​ចរចា​បង្កើត​គណៈកម្មការ​ឯករាជ្យ​មួយ ដើម្បី​ស៊ើប​អង្កេត​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត។
មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន មាន​ប្រសាសន៍​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា មិន​បាន​ចាប់​អារម្មណ៍​ទៅ​នឹង​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​របស់​តំណាង​រាស្ត្រ​ សហរដ្ឋ​អាមេរិក ឡើយ។ លោក​បន្ត​ថា ជំនួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក មិន​អាច​គាប​សង្កត់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បាន​ឡើយ៖ «ជំនួយ​គឺ​ជា​ឆន្ទៈ​ របស់​អ្នក​ម្ចាស់​ជំនួយ ដូច្នេះ ម្ចាស់​ជំនួយ​ហ្នឹង​មាន​សិទ្ធិ​សេរីភាព​គ្រប់​បែប​យ៉ាង ក្នុង​ការ​ផ្ដល់​ឬ​មិន​ផ្ដល់ ដូច្នេះ​ជោគ​វាសនា​ខ្មែរ​គឺ​មិន​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​គំនាប​នៃ​ជំនួយ​ទេ គឺ​ស្ថិត​នូវ​អ្វី​ដែល​ជា​សេរីភាព​ឯករាជ្យ ហើយ​ភាព​អព្យាក្រឹត​របស់​កម្ពុជា»
ក្នុង​សេចក្តី​ព្រាង​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា លោក លិនស៊ី ក្រាហាម (Lindsey Graham) ឲ្យ​ដឹង​ថា ទីភ្នាក់ងារ​អភិវឌ្ឍន៍​អន្តរជាតិ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក បាន​ផ្តល់​ប្រាក់​ជំនួយ​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា ជាង ១.២០០​លាន​ដុល្លារ ក្នុង​វិស័យ​សេដ្ឋកិច្ច និង​យោធា ចាប់​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩៣ ដល់​ឆ្នាំ​២០១១។ សេចក្តី​ព្រាង​ក៏​បាន​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ចំពោះ​ជំនួយ​ទាំង​នោះ។ ហើយ​ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក គិត​ថា ការ​បោះ​ឆ្នោត​មិន​អាច​ជឿជាក់​បាន​នោះ កម្ពុជា មិន​គួរ​មាន​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ជំនួយ​យោធា ប៉ូលិស និង​ជំនួយ​ផ្សេងៗ​ទៀត​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ជា​បន្ត​ទៅ​ទៀត​ឡើយ។ សភា និង​ព្រឹទ្ធសភា​អាមេរិក នឹង​ពិនិត្យ​អនុម័ត​សេចក្តី​ព្រាង​ទាំង​ពីរ​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ៕


ខ្មែរ​អាមេរិកាំង​បាតុកម្ម​ [Cambodian- Americans Protest at Capitol Hill For Fair Election Results​]

សមាជិក​សភា​អាមេរិក​បីនាក់​ចូលរួម​បាតុកម្ម​ជាមួយ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ប្រឆាំង​នឹង លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា

លោក Dana Rohrabacher សមាជិកសភា​សរអា​ចូលរួម​​ជា​មួយ​​ខ្មែរ​អាមេរិកាំង​​ទាមទារ​​ឲ្យ​​មាន​ការ​​ផ្លាស់​ប្តូរ​​នៅ​កម្ពុជា។​
លោក Dana Rohrabacher សមាជិកសភា​សរអា​ចូលរួម​​ជា​មួយ​​ខ្មែរ​អាមេរិកាំង​​ទាមទារ​​ឲ្យ​​មាន​ការ​​ផ្លាស់​ប្តូរ​​នៅ​កម្ពុជា។​
20 កញ្ញា 2013
សុខ ខេមរា
RFA
 

គណបក្ស​ប្រឆាំង​មាន​ប្រៀប​ខ្លាំង​ក្នុង​ការ​ចរចា​នយោបាយ

លោក កឹម ​សុខា (ឆ្វេង)​អនុ​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ និង​លោក សម រង្ស៊ី (ស្តាំ)​ ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។
លោក កឹម ​សុខា (ឆ្វេង)​អនុ​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ និង​លោក សម រង្ស៊ី (ស្តាំ)​ ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។
20 កញ្ញា 2013
គង់ សុឋានរិទ្ធ
RFA
ភ្នំពេញ៖ នៅ​សល់​តែ​បួន​ថ្ងៃ​ទៀត​ប៉ុណ្ណោះ ​គឺ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៣​ខែ​កញ្ញា​នេះ​ព្រះ​មហាក្សត្រ​សម្តេច​ព្រះបរមនាថ​នរោត្តម ​សីហមុនី​ នឹង​យាង​បើក​កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​ជា​លើក​ដំបូងក្រោយ​ពី​ការ​បោះឆ្នោត​កាល​ពី​ខែ ​កក្កដា។

វា​គឺ​ជា​កិច្ច​ប្រជុំ​ដ៏​មាន​សារៈ​សំខាន់​បំផុត​ដើម្បី​ផ្តល់​សុពលភាព​ដល់​ រដ្ឋសភា​ថ្មី​និង​ដើម្បី​អាច​ឈាន​ទៅ​បង្កើត​រដ្ឋា​ភិបាល​ថ្មី។

ក៏​ប៉ុន្តែ​រហូត​មក​ទល់​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​នេះ​មាន​តែ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ​ទេ​ដែលប្រកាស​ថា​ខ្លួន​នឹង​ចូល​រួម​កិច្ច​ប្រជុំ​នោះ។ រីឯ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នៅ​តែ​ប្រកាន់​ជំហរ​មិន​ចូល​ប្រជុំ​ដោយសារ​មូល​ ហេតុ​ថា​ការ​ដោះស្រាយ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះឆ្នោត​និង​យុត្តិធម៌​ សម្រាប់​ម្ចាស់​ឆ្នោត​មិន​ទាន់​ត្រូវ​បាន​ដោះស្រាយ។

បើ​គេ​ពិនិត្យ​ទៅ​ឃើញ​ថា​កត្តា​ទាំង​ពីរ​គឺ​ជា​បញ្ហា​ស្នូល​ដែល​នឹង​នាំ​ឲ្យ ​មាន​វិបត្តិ​សម្រាប់​កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​ដំបូង​និង​វិបត្តិ​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ ភាព​ជាប់​គាំង​នយោបាយ។

ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​កម្ពុជា​នៅ​តែ​មាន​សង្ឃឹម​ថា​គណបក្ស​ទាំង​ ពីរ​អាច​នឹង​ឈាន​ដល់​ចំណុច​ត្រូវរ៉ូវ​គ្នា​យ៉ាង​សុខដុម​នៅ​មុន​ពេល​កិច្ច​ ប្រជុំ​សភា​បើក​ឆាក​នេះ​ប្រសិន​បើ​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​សុខ​ចិត្ត​ចាញ់​រៀង​ ខ្លួន។ ហើយ​ដំណាល​គ្នា​នោះ​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​សុខ​ចិត្ត​ទទួល​យក​បរាជ័យ​និង​ក៏​ដូច​ ជា​ជ័យ​ជំនះ​«ជានិមិត្តរូប»។

បើ​គេ​ក្រឡេក​មើល​ស្ថានភាព​នយោបាយ​សព្វ​ថ្ងៃ​គឺ​គណបក្ស​ជំទាស់​ជា​អ្នក​ដាក់ ​សន្លឹក​បៀរ​នៅ​លើ​តុ​សម្រាប់​លេង។​ពោល​គឺ​គណបក្ស​នេះ​ដែល​ទទួល​បាន​ការ​គាំ ​ទ្រ​ពី​កម្លាំង​មហាជន​ដែល​គេ​មិន​បាន​ស្មាន​ទុក​កាល​ពី​ពេល​មុន​ បាន​អះអាង​ថា​ខ្លួន​នឹង​ទាមទារ​យុត្តិធម៌​សម្រាប់​អ្នក​បោះឆ្នោត​ទាល់​តែ​ បាន​ក្រោយ​ពី​បាន​លើក​ពី​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​និង​ការ​កេង​បន្លំ​សន្លឹក​ឆ្នោត​ និង​ឈ្មោះ​អ្នក​បោះឆ្នោត​ដែល​អាច​នាំ​ឲ្យ​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត​មាន​ការ​ ប្រួលប្រែ។

បើ​តាម​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​យុត្តិធម៌​សម្រាប់​ប្រជាពល​រដ្ឋ​ម្ចាស់​ឆ្នោត​ នោះ​គឺ​ការ​រក​ឃើញ​ការ​ពិតនៃ​ការចោទ​ប្រកាន់​ពី​ភាព​មិន​ប្រក្រតី ​ការ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​ឡើង​វិញ​និង​បោះ​ឆ្នោត​ឡើង​វិញ​នៅ​តំបន់​មួយ​ចំនួន​ ហើយ​ដើម្បី​រក​ឃើញ​ការ​ពិត​លុះ​ណា​តែ​បង្កើត​គណៈកម្មការ​ពិសេស​និង​ឯករាជ្យ​ មួយ​ដើម្បី​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​នេះ។ ប៉ុន្តែ​ត្រង់​ចំណុច​នេះ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​បាន​បង្ហាញ​ជំហរ​របស់​ ខ្លួន​យ៉ាង​រត់​មាត់​ថា​មិន​អាច​ធ្វើ​ទៅ​រួច​ទេ។

​ដូច្នេះ​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​កម្ពុជា​មើល​ឃើញ​ថា​បើ​សិន​ជា​គណបក្ស​ប្រជាជន​ ដើរ​ថយ​ក្រោយ​មួយ​ជំហានក្នុង​បៀរ​មួយ​វង់​នេះ​ដោយ​យល់​ព្រម​ឲ្យ​មាន​ការ​ ស្រាវជ្រាវ​រក​ការ​ពិត។ ​ហើយ​គណ​បក្ស​នេះ​ត្រូវ​តែ​ហ៊ាន​ទទួល​ស្គាល់​ការ​ពិត​ដែល​បាន​រក​ឃើញ​បែប​ណា ​នោះ​នៃ​ជុំវិញ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នៃ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី។

ដំណាល​គ្នា​នេះ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នឹង​ថយ​ក្រោយ​មួយ​ជំហាន​ដែរ​គឺ​ប្រសិន ​បើ​មាន​ការ​រក​ឃើញ​ការពិត​យ៉ាងណា​គណបក្ស​នេះ​នឹង​មិន​សើ​រើ​ចំនួន​អាសនៈ​ ដែល​ប្រកាស​ជា​ផ្លូវការ​រួច​ទៅ​ហើយ​គឺ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​៦៨​អាសនៈ​និង ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​៥៥​អាសនៈ។

​ផ្អែក​លើ​មូលដ្ឋាន​បែប​នេះ​លោក​បណ្ឌិត​ឡៅ ​ម៉ុងហៃ​ អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ​ជឿ​ថា​កិច្ច​ព្រម​ព្រាង​នយោ​បាយ​អាច​នឹង​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ នាទី​ចុង​ក្រោយ​មុន​នឹង​កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​ថ្ងៃ​ដំបូង​នៅ​ថ្ងៃទី​២៣​ខែ​កញ្ញា ​នោះ។

«យើង​មិន​បាច់​រុះ​រើ​ក៏​បាន​ស៊ីសង​នឹង​ព្រម​ព្រៀង​គ្នា​ទេ។ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​ តែ​ទទួល​ស្គាល់​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ហើយ​ពិនិត្យ​មើល​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ក្នុង​ ចំណោម​សកម្មភាព​កែទម្រង់​គ.ជ.ប។​មិន​បាច់​ស៊ើប​អង្កេត​មើល​លទ្ធផល​អ្វី​ ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​អ្វី​ទេ។​ព្រម​ព្រៀង​គ្នា​តែ​ប៉ុណ្ណេះ​ទៅ​ហើយ​ចូល​ក្នុង​សភា​ និង​ពិនិត្យ​មើល​ដូច​បាន​ព្រម​ព្រៀង​គ្នា​ទៅ។​រួច​គេ​អាច​បំភ្លេច​ចោល​ពី​ រឿង​លទ្ធផល​ហ្នឹង​គឺ​ទទួល​ឬ​មិន​ទទួល​យក​ទៅ»។

​សម្រាប់​លោក​ឡៅ ​ម៉ុងហៃ ​ការ​ទទួល​ស្គាល់​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ឬ​ការ​រក​ឃើញ​ថា​មាន​ភាពមិន​ ប្រក្រតី​ក្នុង​ការបោះឆ្នោត​នោះ​គឺជា​ការ​រក​ឃើញ​ការ​ពិត​និង​យុត្តិធម៌​ជូន ​ម្ចាស់​ឆ្នោត​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​រួច​ជា​ស្រេច​ទៅ​ហើយ។

ដោយឡែក​សម្រាប់​លោក​បណ្ឌិត​ហង្ស​ ពុទ្ធា ​នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​គណៈកម្មាធិការ​អព្យាក្រិត្យ​និង​យុត្តិ​ធម៌​ដើម្បី​ការ ​បោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី​និង​ត្រឹមត្រូវ​នៅ​កម្ពុជា​ហៅ​កាត់​ថា​និកហ្វិក​ការ​ ធ្វើ​បែប​នេះ​គឺជា​ការ​ផ្តល់​សម្បទាន​ឲ្យ​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​រវាង​គណបក្ស​ ជាប់​ឆ្នោត​ទាំង​ពីរ។

«បើ​សិន​ជា​មាន​ការពិត​មួយ​នោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នឹង​ដឹង​ថា​គណបក្ស​ណា​បែប​ណា។ ​ហើយ​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​នឹង​មាន​ការ​ស្ងប់​ចិត្ត»។

​បើ​ក្រឡេក​មួយ​ភ្លែត​យន្តការ​នេះ​ហាក់​ដូចជា​សាមញ្ញ​និង​ងាយ​ស្រួល​សម្រាប់ ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ដើម្បី​ទទួល​យក​ពី​ព្រោះ​ថា​វា​ហាក់​ដូចជា​ការទាមទារ ​របស់​ខ្លួន​បាន​ជោគជ័យ​គឺ​ប្រៀប​ដូចជា​ជោគ​ជ័យ​ជា​និមិត្តរូប។​ជោគជ័យ​ជា​ និមិត្តរូប​ព្រោះ​ថា​ប្រសិន​បើ​រក​ឃើញ​ការពិត​ដូចជា​ការចោទ​ប្រកាន់មែន​ហើយ​ ក៏​គណបក្ស​ជំទាស់​មិនអាច​កែប្រែ​ចំនួន​អាសនៈ​ដែល​ប្រកាស​ជា​ផ្លូវ​ការ​ដោយ​ គណៈ​កម្មា​ធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត​បាន​ដែរ។ជោគជ័យ​ដោយសារ​គណបក្ស​ ប្រជាជន​កម្ពុជា​ទទួល​ស្គាល់​ថា​មាន​បញ្ហា​ដូចការ​ចោទ​ប្រកាន់​មែន។

តែ​នោះ​គ្រាន់​តែ​ជា​ជ្រុង​ម្ខាង​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។ រីឯ​ជ្រុង​ម្ខាង​ទៀត​នោះ​តើ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​នឹង​សុខចិត្ត​ដក​ជើង​ របស់​ខ្លួន​មួយ​ចំហៀង​ដាក់​មក​ខាង​ក្រោយ​បាន​ដែរ​ឬទេ​នៅ​ពេល​ដែល​គណបក្ស​ កាន់​អំណាច​ដ៏រឹងមាំ​មួយ​នេះ​ត្រូវ​បំពេញ​មុខមាត់​ដោយ​នីតិវិធី​របស់​ គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀប​ចំ​ការ​បោះឆ្នោត​និង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​តាម​ រយៈ​ការ​បញ្ចប់​រាល់​បណ្តឹង​នានា​និង​ប្រកាស​លទ្ធផលបោះ​ឆ្នោត​ជា​ផ្លូវ​ការ​ រួច​ទៅ​ហើយ​នោះ?

នោះ​គឺ​ជា​ការលំបាក​មួយ​សម្រាប់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា។​ដោយសារ​ទីមួយ​ការ​ ទទួល​ស្គាល់​ការ​រក​ឃើញ​ភាព​មិន​ប្រក្រតីនឹង​បង្អាប់​មុខ​គណៈកម្មាធិការ​ ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​និង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្ម​នុញ្ញ​ដែល​បាន​សម្រេច​ថា​ ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើស​តាំង​តំណាងរាស្ដ្រ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨​ខែ​កក្កដា​«ត្រឹម​ ត្រូវ»​និង​មិន​មាន​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់ដល់​សំឡេង​ឆ្នោត។

ទី២​ បើ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ទទួល​យក​ការ​រក​ឃើញ​ថា​មាន​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ជាយ ​ថា​ហេតុ​បែប​ណា​នោះ​គឺ​មាន​ន័យ​ថា​គណបក្ស​នេះ​ចុះ​ចាញ់​គណបក្ស​ជំទាស់​ជា​ លក្ខណៈ​និមិត្តរូប។

បើ​ទោះ​ជា​គណបក្ស​ជំទាស់​ទុក​មុខ​ទុក​មាត់​ឲ្យ​ដោយ​មិន​សើ​រើលើ​ចំនួន​អាសនៈ ​ក្រោយ​ពី​បាន​រក​ឃើញ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ក៏​ដោយ​ក៏​គណបក្ស​ប្រជាជន​នឹង​ទទួល​ រង​នូវ​ការ​រិះ​គន់​ថា​ជ័យ​ជម្នះ​ពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​របស់​ខ្លួនបាន​ដោយ​សារ​ ការ​អនុគ្រោះ​ឬ​សម្បទាន​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ហើយ​វា​ក៏​ជា​ផល​វិបាក​ ផ្នែក​កិត្តិយសក្នុង​ការ​កាន់​កាប់​អំណាច​រដ្ឋាភិបាល​ផង​ដែរ​ពី​ព្រោះ​ថា​ ជ័យ​ជម្នះ​របស់​ខ្លួន​ប្រៀប​ដូច​ជា​ជ័យជម្នះ​មិន​ពេញ​មុខ​ពេញ​មាត់កើត​ចេញ​ ពី​ការ​បោះឆ្នោត។

ថ្វី​បើ​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​បាន​ទាញ​ការ​ចាប់​អារម្មណ៍​ដើម្បី​ទម្លាយ​វិបត្តិ ​មុន​កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​លើក​ដំបូង​ក៏​រហូត​មក​ទល់​នឹ​ង​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​នេះ​ គណបក្ស​ជាប់​ឆ្នោត​ទាំង​ពីរ​បាន​កាត់​ផ្តាច់​ពី​ការ​ចរចា​គ្នា​បន្ទាប់​ពី​ បាន​ចរចា​ទល់​មុខ​គ្នា​ដោយ​មេដឹក​នាំ​កំពូល​បាន​ចំនួន​ពីរ​ថ្ងៃ​ក្នុង​ សប្តាហ៍​នេះ​ហើយ​បាន​ព្រម​ព្រាង​គ្នា​ជា​គោលការណ៍​លើ​ការ​កែ​ទម្រង់​ គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀប​ចំ​កា​រ​បោះឆ្នោត។​កិច្ច​ព្រម​ព្រាង​នេះ​ចង់​ឬ​មិន​ ចង់​វា​មាន​ន័យ​រួច​ជា​ស្រេច​ថា​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​យល់​ស្រប​គ្នា​ថា​គ.ជ.ប​ មាន​បញ្ហា។

លោក​សម ​រង្ស៊ី ​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន​សរសេរ​ក្នុង​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​ខ្លួន​ នៅ​ថ្ងៃ​នេះ​ថា​ គណ​បក្ស​របស់​លោក​នឹង​មិន​ចូល​រដ្ឋា​ភិបាល​ឬ​រដ្ឋ​សភា​ទេ​ដរាប​ណា​«ក្តី​ សង្ឃឹម​របស់​ប្រជាពល​រដ្ឋ​មិន​ត្រូវ​បាន​ធានា​ថា​ក្លាយ​ជា​ការ​ពិត​នោះ​ទេ»។

​លោក​ឈាង​ វុន ​សមា​ជិក​តំណាង​រាស្ដ្រ​ជាប់​ឆ្នោត​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជនបញ្ជាក់​ជំហរ​គណបក្ស ​របស់​លោក​ថា​នឹង​បើក​កិច្ច​ប្រជុំ​សភា​បើ​ទោះជា​គណបក្ស​ជំទាស់​មិន​ព្រម​ ចូល​រួម​កិច្ច​ប្រជុំ​នោះ​ក៏​ដោយ។

ឈរ​លើ​ជំហរ​ផ្ទុយ​គ្នា​នេះ​គេ​អាច​ជឿ​បាន​ថា​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នឹង​បន្ត ​លេង​សន្លឹក​បៀរ​ក្នុង​ដៃ​របស់​ខ្លួន​តទៅ​ទៀត​ហើយ​អាច​ត្រៀម​ខ្លួន​ឱប​ដៃ​ឈរ ​មើល​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ដឹក​នាំ​រដ្ឋា​ភិបាល​មួយ​ដែលមិនពេញ​មុខ​មាត់​ ទាំង​ផ្ទៃ​ក្នុង​ទាំង​ក្នុង​ក្រប​ខណ្ឌ​អន្តរ​ជាតិ។​ហើយ​ដោយ​សារ​សន្លឹក​បៀរ​ នៅ​ក្នុង​ដៃ​គណបក្ស​ជំទាស់​គេ​ពិបាក​នឹង​ជឿ​ថា​គណបក្ស​នេះ​សុខ​ចិត្ត​ចូល​ ប្រជុំ​សភា​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៣​ខែ​កញ្ញា​នេះ​បើ​សិន​ជា​មិន​មាន​ការ​ត្រូវរ៉ូវ​ គ្នា​ណា​មួយ​ជា​មុន​នោះ​ទេ។

ជា​មួយ​គ្នា​នេះ​គេ​ក៏​អាច​មើល​ឃើញ​ជំហរ​ដាច់​ខាត​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​ កម្ពុជា​ដែរ​ដោយ​មិន​ខ្លាច​សន្លឹក​បៀរ​របស់​គណបក្ស​ជំទាស់​នោះ​ទេ។

ប៉ុន្តែ​អ្វី​ដែល​គេ​គួរ​គិត​នោះ​គឺថា​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​និង​លោក​នាយក ​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ហ៊ុន ​សែន ​នឹង​បង្ហាញ​ជំហរ​កាន់​តែ​តឹង​តែង​ក្រោយ​ពី​កិច្ច​ប្រជុំ​លើក​ដំបូង​នៃ​រដ្ឋ ​សភា​ដែល​គ្មាន​វត្តមាន​តំណាង​រាស្ដ្រ​ខាង​គណបក្ស​ជំទាស់​ទាំង​៥៥រូប។​ ហើយ​នោះ​អាច​ជា​វិធីគាប​សង្កត់​ផ្នែក​នយោបាយ៕

ព្រះសង្ឃ​ជាង​១០០​អង្គ​ទូល​សុំ​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ឲ្យ​ពន្យា​ពេល​ការកោះ​ប្រជុំ​សភា​លើក​ដំបូង

ព្រះ​សង្ឃ​ជាង​១០០​អង្គ​នៅ​ល្ងាច​​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​ ទី១៩ ខែកញ្ញា​​នេះ បាន​ព្យាយាម​យក​ញ្ញត្តិ​មួយ​ទៅ​ថ្វាយ​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ព្រះ​បាទ ​នរោត្តម ​សីហមុនី ​ដើម្បី​ទូលសុំ​ព្រះអង្គ​ឲ្យ​ពន្យា​ពេល​ការ​បើក​ប្រជុំ​សភា​ដំបូង​ក្នុង​និតិកាល​ទី​៥​នេះ តែត្រូវប៉ូលិស​ប្រដាប់​​ដោយអាវុធ​រារាំង​មិន​ឲ្យ​និមន្ត​ចូល​ដល់​ព្រះ​បរម​រាជវាំង​ទេ។​
ព្រះ ​សង្ឃ​ជាង​១០០​អង្គ​នៅ​ល្ងាច​​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​ ទី១៩ ខែកញ្ញា​​នេះ បាន​ព្យាយាម​យក​ញ្ញត្តិ​មួយ​ទៅ​ថ្វាយ​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ព្រះ​បាទ ​នរោត្តម ​សីហមុនី ​ដើម្បី​ទូលសុំ​ព្រះអង្គ​ឲ្យ​ពន្យា​ពេល​ការ​បើក​ប្រជុំ​សភា​ដំបូង​ក្នុង​ និតិកាល​ទី​៥​នេះ តែត្រូវប៉ូលិស​ប្រដាប់​​ដោយអាវុធ​រារាំង​មិន​ឲ្យ​និមន្ត​ចូល​ដល់​ព្រះ​បរម​ រាជវាំង​ទេ។​
19 កញ្ញា 2013
ឃួន ធារ៉ា
RFA
ភ្នំពេញ៖ ព្រះ​សង្ឃ​ជាង​១០០​អង្គ​នៅ​ល្ងាចថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​នេះ បាន​ព្យាយាម​យក​ញ្ញត្តិ​មួយ​ទៅ​ថ្វាយ​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ព្រះ​បាទ​នរោត្តម​ សីហមុនី​ដើម្បី​ទូលសុំ​ព្រះអង្គ​ឲ្យ​ពន្យា​ពេល​ការ​បើក​ប្រជុំ​សភា​ដំបូង​ ក្នុង​និតិកាល​ទី​៥​នេះ។

សំណើ​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​មួយ​ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ​ក្រោយ​ពី​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ព្រះ​បាទ​ នរោត្តម សីហមុនី ចេញ​ព្រះ​រាជសារ​មួយ​កោះ​អញ្ជើញ​សមាជិក​សភា​ទាំង​៥៥​រូប​របស់​គណបក្ស​ សង្គ្រោះ​ជាតិ​ឲ្យ​ចូល​ប្រជុំ​សភា​លើ​ក​ដំបូង។

ប៉ុន្តែ​ក្រុម​សមត្ថកិច្ច​កង​ប្រដាប់​អាវុធ​ប្រដាប់​ដោយ​ខែល​និង​ដំបង​ជា​ ច្រើន​នាក់​បាន​រារាំង​ព្រះសង្ឃ​ទាំង​នោះ​មិន​ឲ្យ​និមន្ត​ចូល​ដល់​ព្រះ​បរម​ រាជវាំង។

ដោយ​មិន​អាច​និមន្ត​ចូល​ទៅ​ថ្វាយ​ញ្ញត្តិ​ជូន​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ព្រះ​បាទ​ នរោត្តម សីហមុនី​ក្នុង​ព្រះ​បរម​រាជ​វាំង​បាន ព្រះ​សង្ឃដែល​និមន្ត​មក​ពី​ទី​អារ៉ាម​នានា​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​បានគង់​ តាំង​សមាធិ​និង​សូត្រ​ធម៌​នៅ​ខាង​មុខ​រនាំង​នៅ​ជាប់​មហោស្រព​ចតុមុខ ខាងត្បូង​ឈាង​ខាង​កើត​ព្រះមរម​រាជវាំង។
 

Cambodia's Hun Sen, Sam Rainsy 'Narrow Differences' in Election Stalemate

cambodia-talks-sept-2013.jpg
Prime Minister Hun Sen (r) and opposition leader Sam Rainsy (l) shake hands after talks at the National Assembly in Phnom Penh, Sept. 17, 2013. AFP
2013-09-17
RFA
Cambodia’s ruling and opposition parties are “narrowing their differences” in talks aimed at ending a standoff over recent elections, officials said Tuesday, as protesters ended three straight days of mass demonstrations against poll results.

Officials gave few details about the three-hour closed-door meeting between Prime Minister Hun Sen’s Cambodian People’s Party (CPP) and opposition leader Sam Rainsy’s Cambodia National Rescue Party (CNRP), saying the talks would resume after each party had more time to discuss issues internally.

Both the leaders led their parties in the discussions, which were the third in four days and were initiated by King Norodom Sihamoni after the CNRP refused to accept official results declaring the CPP victor in the hotly-contested July 28 polls and threatened to boycott parliament.

Sam Rainsy told RFA’s Khmer Service after the talks that his CNRP was seeking a “balance of power” to check any abuses by the CPP and initiate institutional and other reforms in the administration.
He maintained that CNRP has been robbed of victory in the elections, citing fraud and other malpractices which he said should be investigated by an independent investigation committee.

Stances 'getting closer'

CPP spokesman Prak Sakhon told reporters that Hun Sen and Sam Rainsy “have a mutual understanding of each other” although their parties have not yet reached “100 percent agreement” on a deal that would end the stalemate.

“But the parties’ stances are getting closer and we hope to have a solution soon,” he said after the meeting in the National Assembly building in Phnom Penh.

CNRP spokesman Yim Sovann said the meeting had ended after the CPP team balked at CNRP demands, but did not give details of the requests.

“We are working to resolve our differences and the gap is narrowing,” he said. 

'Balance of power'

CNRP party leaders said they were seeking ways to share power with the CPP but were not considering forming a coalition government with them. 

“We must demand a balance of power,” Sam Rainsy told RFA in an interview Tuesday.

“The CNRP must have a role and the ability to prevent any abuses against the people. We won’t allow the CPP to do anything arbitrarily,” he said.

The two parties reached an agreement on Monday to pursue reforms—including of the National Election Committee (NEC), which manages the country’s polls—and avoid violence.

But they hit a stumbling block on Tuesday in deciding the specific areas where reform should be carried out, Sam Rainsy said.

“We have discussed reforms, but we want to know where we should reform…. This is what we can’t agree upon.”

“The CPP and CNRP have agreed that we must reform to improve our country, and we must reform national institutions and development strategies.” 

Voters' will

He said the CNRP, which according to official results garnered 55 seats in parliament compared to the CPP’s 68, should play an important role in charting the country’s course in accordance with voters’ wishes.

cambodia-demo-sept-2013-400.jpg
Opposition demonstrators rally in Phnom Penh, Sept. 17, 2013. Photo credit: RFA.
“We must respect the voters’ will,” Sam Rainsy said. The CNRP’s performance was the best by the opposition in nearly two decades, denying Hun Sen’s party a two-thirds majority.

“The most important thing is that we are working for our country to have peace, but peace must come with justice,” Sam Rainsy said.

The CNRP, which says it should have won 63 of the country’s 123 parliamentary seats, has led weeks of mass demonstrations to back its calls for an independent probe on “widespread” election irregularities.

No coalition government

CNRP deputy chief Kem Sokha said the time had come for action to check the powers of the CPP, which has led the country for nearly three decades.

“When we have a balance of power, the process will be smooth,” he told RFA.

The CNRP was not considering forming a coalition government with the CPP, as the now-defunct Funcinpec royalist party had following a close election in 1993, he said.

“The CPP has never discussed forming a coalition government with us,” Kem Sokha said. “We have talked only about reform.”

Demonstration

The talks between the two parties came as some 10,000 protesters turned out for a rally in Phnom Penh in the wake of violence that had marred a demonstration over the weekend.

During Tuesday’s protest, a Buddhist monk tried to set himself on fire to protest injustices in the election.

The monk, who said he wanted to die to remind the government of social injustices, was stopped by the surrounding crowd after he had doused himself with gasoline.

Tuesday was the last of three tense days of CNRP-led rallies including one on Sunday that saw one protester shot dead and several wounded in a clash with police near the Kbal Thanal bridge.

In another incident near the Royal Palace on Sunday, police used tear gas and water cannons to disperse protesters who had removed barbed wire barricades.

New York-based Human Rights Watch urged the Cambodian government to promptly launch an “independent and impartial” investigation into the “apparent excessive use of force” by security forces in the violence.

“The Cambodian government sought to limit the opposition demonstration with barricades controlling movement into and out of Phnom Penh,” the group’s Asia director Brad Adams said.

“A peaceful day of protest turned ugly when the Cambodian security forces used excessive force against protesters,” he said.

Reported by Huot Vuthy for RFA’s Khmer Service. Translated by Samean Yun. Written in English by Rachel Vandenbrink.