Friday, September 20, 2013

អាមេរិក​ទាមទារ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ដោះស្រាយ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត

បាតុកម្ម អាមេរិក ៦១០  
ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​នៅ​ខាង​មុខ​អគារ​សភា​តំណាងរាស្ត្រ​ អាមេរិកាំង នៅ​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន កាល​ពី​រសៀល​ថ្ងៃ​ទី​១៨ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៣។
RFA/Yun Samean
តំណាង​រាស្ត្រ និង​ព្រឹទ្ធសភា​សហរដ្ឋ​អាមេរិក បាន​ធ្វើ​សេចក្តី​ព្រាង​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​ពីរ​ផ្សង​គ្នា ទាមទារ​ឲ្យ​ក្រសួង​ការ​បរទេស និង​ទីភ្នាក់ងារ​ផ្តល់​ជំនួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ពិចារណា​កាត់​ជំនួយ​ដោយ ផ្ទាល់​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ប្រសិន​បើ​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា មិន​បាន​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ឆន្ទៈ​របស់​ពលរដ្ឋ។
2013-09-20
ដោយ យន់ សាមៀន
RFA
ការ​ព្រាង​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​នេះ ធ្វើ​ឡើង​ស្រប​ពេល​ដែល​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នៅ​កម្ពុជា និង​នៅ​បរទេស កំពុង​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដោះស្រាយ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត មុន​ពេល​បង្កើត​រដ្ឋសភា និង​រដ្ឋាភិបាល។
តំណាង​រាស្ត្រ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដ៏​មាន​ឥទ្ធិពល​ចំនួន​ពីរ​នាក់ ប្រកាស​គាំទ្រ​ឲ្យ​មាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ ថ្ងៃ​ទី២៨ ខែ​កក្កដា។ ជំហរ​របស់​តំណាង​រាស្ត្រ​ទាំង​ពីរ​នាក់ ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ពេល​ពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំង និង​កាណាដា ប្រមាណ ៥០០​នាក់ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ពុធ ទី១៨ កញ្ញា បាន​តវ៉ា​នៅ​មុខ​វិមាន​សភា​តំណាង​រាស្ត្រ​អាមេរិក នៅ​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន (Washington) ទាមទារ​ឲ្យ​ដោះស្រាយ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត និង​ដាក់​សេចក្តី​ព្រាង​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​ចំនួន​ពីរ ដើម្បី​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក អាច​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ទៅ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ប្រសិន​បើ​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​មិន​អាច​ជឿជាក់​បាន។
តំណាង​រាស្ត្រ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក លោក ស្ទីវ ឆាបុត្រ (Steve Chabot) កាល​ពី​ថ្ងៃ​ពុធ មាន​ប្រសាសន៍​ទៅ​កាន់​ក្រុម​បាតុករ​នៅ​មុខ​វិមាន​សភា​តំណាង​រាស្ត្រ ខេបភីថល ហីល (Capital Hill) ថា លោក​គាំទ្រ​ការ​ទាមទារ​របស់​បាតុករ​រាប់​ម៉ឺន​នាក់ ដែល​បាន​ធ្វើ​មហា​បាតុកម្ម​អហិង្សា​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ នា​រាជធានី​ភ្នំពេញ និង​នៅ​តាម​បណ្ដា​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​ទៀត។ លោក​ស្នើ​ឲ្យ លោក ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ចាំ​ផ្ទះ ត្រូវ​តែ​យល់​ព្រម​បង្កើត​នូវ​គណៈកម្មការ​មួយ​ស៊ើប​អង្កេត​ភាព​មិន​ ប្រក្រតី។ លោក ស្ទីវ ឆាបុត្រ បន្ត​ថា បាតុកម្ម​នៅ​កម្ពុជា និង​នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ជា​សញ្ញា​រួម​ដែល​ឲ្យ លោក ហ៊ុន សែន ពិចារណា ប្រសិន​បើ​លោក​ជា​មនុស្ស​ឆ្លាត។
លោក ស្ទីវ ឆាបុត្រ៖ «ការ​ជួប​ជុំ​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ ជា​ការ​ជួប​ជុំ​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​ពី​មុន​មក។ យើង​កំពុង​ឈរ​នៅ​ពី​មុខ​អគារ​តំណាង​រាស្ត្រ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​នឹក​ឃើញ​អ្វីៗ​ទាំងអស់ ពិសេស​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ក៏​ពិត​ប្រាកដ សេរីភាព និង​ឱកាស។ ដូច្នោះ​ហើយ លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវ​ពិចារណា​ប្រសិន​បើ​ជា​គាត់​ឆ្លាត។ ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ទទួល​រង​គ្រោះ​គ្រប់គ្រាន់​ចំពោះ​ការ​ដឹក​នាំ​របៀប​ផ្តាច់​ការ​របស់ លោក ហ៊ុន សែន និង​បន្ត​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស សូម្បី​តែ​សិទ្ធិ​ជា​មូលដ្ឋាន​ក៏ដោយ។ ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា គួរ​តែ​ទទួល​បាន​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ​ជាង​នេះ ហើយ​នៅ​ពេល​នេះ​ជា​ពេល​វេលា​សមស្រប​មួយ ដើម្បី​បញ្ចប់​របប​ដឹក​នាំ​ដោយ​ខុស​ច្បាប់​របស់ លោក ហ៊ុន សែន ទៅ​លើ​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា»
សេចក្តី​ព្រាង​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​សមាជិក​រដ្ឋសភា លេខ​៣១០ សរសេរ​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ត្រូវ​តែ​គោរព​ទៅ​តាម​អនុសាសន៍​អ្នក​រាយការណ៍​ពិសេស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ និង​ការ​ទាមទារ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។ ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​អនុវត្ត​តាម​អនុសាសន៍​ទាំង​នោះ​ទេ គឺ​ស្នើ​ឲ្យ​ទីភ្នាក់ងារ​អភិវឌ្ឍន៍​អន្តរជាតិ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​ក្រសួង​ការ​បរទេស បញ្ឈប់​ការ​គាំទ្រ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា។ សេចក្តី​ព្រាង​បន្ត​ថា ប្រសិន​បើ​រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេស​អាមេរិក ចាត់​ទុក​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នេះ​មិន​អាច​ជឿជាក់​បាន​នោះ លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​នោះ​ត្រូវ​ចាត់​ទុក​ថា ផ្ទុយ​ទៅ​នឹង​ឆន្ទៈ​របស់​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត ហើយ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា នឹង​គ្មាន​ភាព​ស្រប​ច្បាប់ ដើម្បី​ទទួល​ជំនួយ​ដោយ​ផ្ទាល់​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។
ចំណែក​តំណាង​រាស្ត្រ​អាមេរិក លោក ដាណា រូរ៉ាបាខឺ (Dana Rohrabacher) ជា​អ្នក​រិះគន់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​រយៈពេល​ជា​យូរ​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​នោះ ក៏​បាន​សម្ដែង​ការ​គាំទ្រ​បាតុករ ដោយ​បាន​ផ្ញើ​សារ​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ទៅ លោក ហ៊ុន សែន ថា ត្រូវ​ចុះ​ចេញ​ពី​តំណែង៖ «ពលរដ្ឋ​មក​ទី​នេះ ដើម្បី​បង្ហាញ​ឲ្យ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដឹង​អំពើ​ការ​តស៊ូ​ដើម្បី​សេរីភាព​នៅ​លើ​ពិភពលោក។ វីរបុរស​មាន​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​ពិភពលោក​នេះ ដែល​កំពុង​តស៊ូ​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​កំណាច សង្កត់​សង្កិន ភាព​អយុត្តិធម៌ និង​អំពើ​ពុក​រលួយ។ វិបត្តិ​អាក្រក់​ទាំង​នោះ​កំពុង​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ជា​ជាង​ប្រទេស​ណា​ផ្សេង​ទៀត ដែល​មាន​របប​មួយ​ក្តោប​ក្ដាប់​អំណាច​រយៈពេល​យូរ ហើយ​នៅ​ពេល​នេះ ជា​ពេល​ដែល លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវ​តែ​ទៅ!»
បញ្ហា​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា កំពុង​បន្ត​ជាប់​គាំង​ដោយសារ​តែ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ និង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា បរាជ័យ​ក្នុង​ការ​ចរចា​បង្កើត​គណៈកម្មការ​ឯករាជ្យ​មួយ ដើម្បី​ស៊ើប​អង្កេត​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត។
មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន មាន​ប្រសាសន៍​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា មិន​បាន​ចាប់​អារម្មណ៍​ទៅ​នឹង​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​របស់​តំណាង​រាស្ត្រ​ សហរដ្ឋ​អាមេរិក ឡើយ។ លោក​បន្ត​ថា ជំនួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក មិន​អាច​គាប​សង្កត់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បាន​ឡើយ៖ «ជំនួយ​គឺ​ជា​ឆន្ទៈ​ របស់​អ្នក​ម្ចាស់​ជំនួយ ដូច្នេះ ម្ចាស់​ជំនួយ​ហ្នឹង​មាន​សិទ្ធិ​សេរីភាព​គ្រប់​បែប​យ៉ាង ក្នុង​ការ​ផ្ដល់​ឬ​មិន​ផ្ដល់ ដូច្នេះ​ជោគ​វាសនា​ខ្មែរ​គឺ​មិន​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​គំនាប​នៃ​ជំនួយ​ទេ គឺ​ស្ថិត​នូវ​អ្វី​ដែល​ជា​សេរីភាព​ឯករាជ្យ ហើយ​ភាព​អព្យាក្រឹត​របស់​កម្ពុជា»
ក្នុង​សេចក្តី​ព្រាង​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា លោក លិនស៊ី ក្រាហាម (Lindsey Graham) ឲ្យ​ដឹង​ថា ទីភ្នាក់ងារ​អភិវឌ្ឍន៍​អន្តរជាតិ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក បាន​ផ្តល់​ប្រាក់​ជំនួយ​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា ជាង ១.២០០​លាន​ដុល្លារ ក្នុង​វិស័យ​សេដ្ឋកិច្ច និង​យោធា ចាប់​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩៣ ដល់​ឆ្នាំ​២០១១។ សេចក្តី​ព្រាង​ក៏​បាន​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ចំពោះ​ជំនួយ​ទាំង​នោះ។ ហើយ​ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក គិត​ថា ការ​បោះ​ឆ្នោត​មិន​អាច​ជឿជាក់​បាន​នោះ កម្ពុជា មិន​គួរ​មាន​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ជំនួយ​យោធា ប៉ូលិស និង​ជំនួយ​ផ្សេងៗ​ទៀត​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ជា​បន្ត​ទៅ​ទៀត​ឡើយ។ សភា និង​ព្រឹទ្ធសភា​អាមេរិក នឹង​ពិនិត្យ​អនុម័ត​សេចក្តី​ព្រាង​ទាំង​ពីរ​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ៕


No comments: