Wednesday, October 30, 2013

មូលហេតុ​បាតុករ​ចូល​រួម​មហា​បាតុកម្ម​របស់​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ

បាតុកម្ម សង្គ្រោះ​ជាតិ ៦១០   
ក្បួន​ហែ​ញត្តិ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ តាម​បណ្ដោយ​ផ្លូវ​សុធារស ម្ដុំ​បូឌីន រាជធានី​ភ្នំពេញ ឆ្ពោះ​ទៅ​ដាក់​នៅ​តាម​ស្ថានទូត​បរទេស​មួយ​ចំនួន នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១៣។ RFA/Mom Sophon
2013-10-29 
ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
RFA
បាតុកម្ម​ជា​ជម្រើស​ចុង​ក្រោយ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ទាក់ទង នឹង​ការ​ទាមទារ​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត ដែល​គណបក្ស​នេះ​ចោទ​ប្រកាន់ ថា មាន​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ជាច្រើន​អំពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣ នោះ។
ការ​ធ្វើ​មហា​បាតុកម្ម​កន្លង​មក​នេះ ក្រុម​បាតុករ​មួយ​ចំនួន​បាន​បង្ហាញ​ថា អ្វី​ដែល​ពួក​គាត់​មក​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម មិន​មែន​មក​គាំទ្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ប៉ុណ្ណោះ​ទេ អ្វី​ដែល​ពួក​គាត់​ចង់​បាន គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​សង្គម​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​ជីវភាព​ធូរធារ​ដូច​ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​នៅ​ តំបន់​អាស៊ាន​មួយ​ចំនួន​ទៀត។
បញ្ហា​អយុត្តិធម៌​កើត​មាន​នៅ​ក្នុង​សង្គម និង​ភាព​ក្រីក្រ ជា​មូលហេតុ​ដ៏​សំខាន់​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​តាម​ជនបទ មាន​ផ្នត់​គំនិត​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​របៀប​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​របស់​ រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី ដែល​ធានា​នូវ​ការ​រីក​ចម្រើន​ជីវភាព​របស់​ពួក​គាត់​យ៉ាង​ពិត​ប្រាកដ។
ការ​មក​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៣ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​២៥ តុលា របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ នោះ គឺ​ក្រៅ​ពី​ទាមទារ​យក​យុត្តិធម៌​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​នោះ គឺ​ពួក​គាត់​ទាមទារ​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​របៀប​គ្រប់គ្រង ដោយ​ចង់​បាន​ប្រទេស​កម្ពុជា ប្រកាន់​យក​របប​ប្រជាធិបតេយ្យ​ពិត​ប្រាកដ។
ស្ត្រី​វ័យ​ចំណាស់​ជាង ៧០​ឆ្នាំ ឈ្មោះ យាយ កែ បាន​រៀប​រាប់​ថា ទោះ​បី​ជា​រូប​គាត់​មាន​វ័យ​ចំណាស់​ទៅ​ហើយ​ក្ដី ប៉ុន្តែ​កម្លាំង​អ្នកស្រី​នៅ​រឹងមាំ​ដដែល ដើម្បី​មក​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​អហិង្សា​នេះ។ អ្នកស្រី​បញ្ជាក់​ថា អ្វី​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​គាត់​មាន​ចិត្ត​តស៊ូ​លក់​ស្រូវ ដើម្បី​យក​លុយ​ធ្វើ​សោហ៊ុយ​មក​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ ក្នុង​គោល​បំណង​ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​រដ្ឋាភិបាល​ធានា​នូវ​ជីវភាព​ប្រជាពលរដ្ឋ មាន​ជីវភាព​ធូរធារ​ប្រហាក់​ប្រហែល​គ្នា។
អ្នកស្រី​បន្ថែម​ថា សង្គម​បច្ចុប្បន្ន​នេះ មាន​ការ​រឹតត្បិត មិន​បើក​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទេ ហើយ​អ្វី​ដែល​គាត់​ខំ​ទាមទារ​នោះ ទោះ​បី​ជា​អាយុ​គាត់​មិន​ទាន់​បាន​ឃើញ​សង្គម​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ក្ដី ប៉ុន្តែ​គាត់​សង្ឃឹម​ថា ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​នេះ​សម្រាប់​កូន​ចៅ​ជំនាន់​ក្រោយ។
បាតុករ​ជាច្រើន​ទៀត បាន​លើក​ឡើង​ប្រហាក់​ប្រហែល​គ្នា​ថា បញ្ហា​ចម្បង​ដែល​ពួក​គាត់​មក​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​នេះ ដោយសារ​ពួក​គាត់​មិន​មាន​ជំនឿ​ទៅ​លើ​ការ​សន្យា​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី ដែល​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​ឯក​បក្ស ថា​នឹង​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ស៊ី​ជម្រៅ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​នោះ​ឡើយ ដោយ​ហេតុ​ថា ក្រៅ​ពី​បញ្ហា​ជីវភាព​ដែល​ពួក​គាត់​ប្រឈម​នោះ គឺ​ពួក​គាត់​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ជាច្រើន​ទៀត រួម​មាន ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ពី​ដីធ្លី តុលាការ​មិន​ឯករាជ្យ ការ​គាប​សង្កត់​ពី​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន។ល។
ស្ត្រី​ជនជាតិ​ចាម មួយ​រូប​មក​ពី​ស្រុក​ឈ្នួល ខេត្ត​ក្រចេះ បាន​មក​សម្ដែង​ពី​ការ​ឈឺ​ចាប់ ដែល​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​បាន​រឹបអូស​យក​ដី​ចម្ការ​របស់​គាត់ និង​បណ្ដេញ​ពួក​គាត់​ចេញ​ពី​ដី​ចម្ការ។ គាត់​បាន​និយាយ​នៅ​លើ​វេទិកា​ធ្វើ​បាតុកម្ម​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៥ តុលា ដែល​ជា​ថ្ងៃ​ចុង​ក្រោយ​នោះ​ថា អ្វី​ដែល​គាត់​នាំ​គ្នា​មក​ធ្វើ​បាតុកម្ម​នេះ ដោយសារ​តែ​ការ​ឈឺ​ចាប់​ពី​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ពី​អាជ្ញាធរ ដែល​ពួក​គាត់​ជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់​នៅ​ក្នុង​សង្គម​គ្មាន​ការពារ​ដោយ​ច្បាប់។
ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី គណបក្ស​ជាប់​ឆ្នោត​ទាំង​ពីរ​កំពុង​រក​វិធីសាស្ត្រ​រៀងៗ​ខ្លួន ដើម្បី​ជួប​ចរចា​ជា​ថ្មី​ម្ដង​ទៀត ដើម្បី​រក​ដំណោះស្រាយ​នយោបាយ​សមស្រប​មួយ​ដែល​អាច​ទទួល​យក​បាន​ទាំងអស់​គ្នា ទោះ​បី​ជា​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​ដាក់​លក្ខខណ្ឌ​មួយ​ចំនួន​មុន​នឹង​ជួប​ចរចា​ជា​ថ្មី​ក្ដី។
ភ្ជាប់​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​នេះ អ្នក​វិភាគ​ពន្យល់​ថា រដ្ឋាភិបាល​ឯក​បក្ស​នេះ ត្រូវ​តែ​ទទួល​យក​លក្ខខណ្ឌ​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ខ្លះ ដើម្បី​យក​ទៅ​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​រដ្ឋាភិបាល​ឲ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព និង​ជា​ក្ដី​សង្ឃឹម​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្រោម​ការ​ដឹក​នាំ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ នីតិកាល​ទី​៥​នេះ។
គ្រូ​បង្រៀន​វិទ្យាល័យ បាកាន ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ ឈ្មោះ ឃុន វ៉ាត មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​បាន​មក​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ចំនួន​បី​ថ្ងៃ​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ ជាមួយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា លោក​បាន​ធ្វើ​គ្រូ​បង្រៀន​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ មិន​ធ្វើ​ឲ្យ​ជីវភាព​គ្រូ​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ទេ។ ពី​មួយ​ឆ្នាំ​ទៅ​មួយ​ឆ្នាំ ជីវភាព​គាត់​ជួប​នឹង​បញ្ហា​លំបាក​ដដែល។ លោក​អះអាង​ថា លោក​គ្មាន​ជំនឿ​ទៅ​លើ​រដ្ឋាភិបាល ថា​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ស៊ី​ជម្រៅ​នោះ​ទេ។ បើ​អាច​ធ្វើ​ទៅ​បាន​មែន​នោះ រដ្ឋាភិបាល​ដឹក​នាំ​ដោយ លោក ហ៊ុន សែន បាន​ដំឡើង​ប្រាក់​ខែ​ជូន​មន្ត្រី​រាជការ គ្រូ​បង្រៀន​បាន​ចំនួន​ច្រើន​ល្មម​អាច​ចំណាយ​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​គ្រួសារ​ របស់​ពួក​គាត់​ហើយ។
ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​នេះ មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​នៃ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន បាន​ពន្យល់​ថា រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​នេះ​នឹង​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ស៊ី​ជម្រៅ​សម្រាប់​ការ​ដឹក​នាំ​ ប្រទេស​ចំនួន ៥​ឆ្នាំ​ទៅ​មុខ​ទៀត​នេះ។ លោក ផៃ ស៊ីផាន បន្ថែម​ថា រដ្ឋាភិបាល​ក្រោម​ការ​ដឹក​នាំ​របស់ លោក ហ៊ុន សែន នេះ គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រទេស​មាន​ការ​រីក​ចម្រើន​ជា​បន្តបន្ទាប់ និង​មាន​នីតិរដ្ឋ​ជាដើម។
ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី និស្សិត​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ជាតិ​គ្រប់គ្រង ឈ្មោះ យន់ ប៊ុនធៀង មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​បាន​ឆ្លៀត​ពេល​ល្ងាច​ទៅ​ចូល​រួម​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ជាមួយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ ជាតិ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៣ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​២៥ តុលា នោះ។ លោក ប៊ុនធៀង លើក​ឡើង​ថា ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​មាន​យន្តការ​ច្បាស់​លាស់​ក្នុង​ការ​ដឹក​នាំ​ ប្រទេស​ឲ្យ​មាន​ការ​រីក​ចម្រើន​លើ​គ្រប់​វិស័យ​ទេ​នោះ ចលនា​មហា​ជន ឬ​យុវជន​នឹង​ផ្ទុះ​ឡើង​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ប្រឆាំង​នឹង​រដ្ឋាភិបាល​កាន់​តែ​ ខ្លាំង​ទៀត ដោយ​ហេតុ​ថា គម្លាត​អ្នក​មាន និង​ក្រ​កាន់​តែ​ច្រើន ហើយ​យុវជន​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​គ្មាន​ការងារ​ធ្វើ គួបផ្សំ​នឹង​អំពើ​អយុត្តិធម៌​ក្នុង​សង្គម។
អ្នក​ជំនាញ​សេដ្ឋកិច្ច​លើក​ឡើង​ថា កម្ពុជា អាច​មាន​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រមាណ ៧% ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៣ ប៉ុន្តែ​កំណើន​នោះ នឹង​អាច​ស្ថិត​នៅ​ទ្រឹង ឬ​គ្មាន​ឱកាស​ហក់​ឡើង​ទៅ​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​ឡើយ ប្រសិន​បើ​កម្ពុជា មិន​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​លើ​គោល​នយោបាយ​កាត់​បន្ថយ​គម្លាត​អ្នក​មាន និង​អ្នក​ក្រ រួម​ទាំង​ពង្រឹង​មូលដ្ឋាន​ផលិត ដែល​មិន​បម្រើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទូទៅ​ទេ​នោះ។
ក្រុម​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​លើក​ឡើង​ថា អ្វី​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​មិន​អាច​ទប់ស្កាត់​បាន​នោះ បញ្ហា​អតិផរណា ពោល​គឺ​ទំនិញ​នៅ​លើ​ទីផ្សារ​កាន់​តែ​ឡើង​ថ្លៃ​ជា​បន្តបន្ទាប់ ហើយ​ចំណូល​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​ពួក​គាត់​រក​បាន​តិច មិន​អាច​ទប់ទល់​នឹង​ការ​ចំណាយ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​បាន។ ម្យ៉ាង​ទៀត ផលិតផល​កសិផល កសិករ​លក់​ក្នុង​តម្លៃ​ថោក និង​គ្មាន​ទីផ្សារ​ជាដើម។
របាយការណ៍​របស់​ធនាគារ​ពិភពលោក (World Bank) និង​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី (ADB) ឆ្នាំ​២០១៣ បាន​រក​ឃើញ​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​តិចតួច​បាន​ទទួល​ផល​ពី​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ។ អ្នក​មាន និង​អ្នក​ក្រ​នៅ​កម្ពុជា មាន​គម្លាត​ឆ្ងាយ​ពី​គ្នា​ខ្លាំង ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ភាគ​ច្រើន​ប្រមាណ ៨០% មាន​ដី​ធ្វើ​កសិកម្ម​តិច​ជាង​មួយ​ហិកតារ ស្រប​ពេល​ដែល​អ្នក​មាន​អំណាច​ប្រមាណ ២០% មាន​ដី​ច្រើន​ជាង ៥០០​ហិកតារ ដែល​គ្រប់គ្រង​ដី​ផលិត​កសិកម្ម​ស្ទើរ​តែ​ទាំង​ស្រុង​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា។
ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ប្រមាណ ៦​លាន​នាក់ ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​បន្ទាប់​ភាព​ក្រីក្រ មាន​ន័យ​ថា ពួក​គាត់​មិន​អាច​រក​ចំណូល​បាន​ប្រមាណ ៥​ពាន់​រៀល​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ។ បន្ថែម​ពី​លើ​នេះ​ទៀត ប្រជាពលរដ្ឋ​ប្រមាណ ៣​លាន​នាក់​ផ្សេង​ទៀត ងាយ​នឹង​ធ្លាក់​ក្រោម​បន្ទាត់​ភាព​ក្រីក្រ​ដែរ ប្រសិន​បើ​កម្ពុជា មាន​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​បន្ថែម​ទៀត ដូច​ជា ទំនិញ​កាន់​តែ​ឡើង​ថ្លៃ និង​គ្រោះថ្នាក់​ធម្មជាតិ​ផ្សេង៕

No comments: